Δίχως αμφιβολία, οι ταινίες μυστηρίου έχουν μια αύρα ξεχωριστή: σε καταβροχθίζουν, σε κάνουν να ταυτίζεσαι ευκολότερα με τους πρωταγωνιστή· να θες να λύσεις το φόνο πριν από το FBI, να καταλάβεις τι παίζει με αυτά τα περίεργα όντα που εμφανίζονται στην απομακρυσμένη επαρχιακή πόλη, να μάθεις αν τελικά υπάρχουν όντως φαντάσματα στο απομακρυσμένο σπίτι στο λόφο.
Ένα καλό μυστήριο μπορεί να αναβαθμίσει μια ταινία, ανεξάρτητα από το genre, είτε αυτή είναι αστυνομική, είτε είναι τρόμου, είτε ιστορικό δράμα. Και πράγματι, όλοι ξέρουμε παραγωγές όπως τα Seven, The Others, Memento και Sixth Sense, με ευρεία απήχηση στο mainstream κοινό, ταινίες για τις οποίες διαβάζουμε συνέχεια σε άρθρα με τις ‘’Τοπ 10 ταινίες που πρέπει να δείτε πριν πεθάνετε’’.
Εκτός από τις κλασικές, υπάρχουν και πολλές άλλες μικρές παραγωγές για… πιο ψαγμένους σινεφίλ, καθώς και σχετικά μεγάλες παραγωγές που ξεχάστηκαν με τον καιρό και επισκιάστηκαν από άλλες. Σε αυτή τη λίστα, συγκεντρώσαμε δέκα από αυτές, δέκα ταινίες κάθε είδους, οι οποίες αξίζουν την προσοχή σας και θα σας προσφέρουν όχι μόνο ένα ευχάριστο δίωρο, αλλά πιθανώς και λίγη τροφή για σκέψη.
1- Angel Heart (1987)
Το Angel Heart, όπως και πολλά άλλα διαμαντάκια, δεν κατάφερε να εντυπωσιάσει ιδιαίτερα όταν πρωτοκυκλοφόρησε, το 1987. Παρόλα αυτά, στα χρόνια μας έχει αποκτήσει cult following–δικαιολογημένα κιόλας. Με τον Mickey Rourke (Iron Man 2, Sin City) και τον Robert DeNiro (Τhe Godfather, Dirty Granpa) σε πρωταγωνιστικούς ρόλους, το Angel Heart ακολουθεί τον ιδιωτικό ντεντέκτιβ Harry Angel, στην προσπάθειά του να εντοπίσει ένα χαμένο τραγουδιστή, ο οποίος εξαφανίστηκε από προσώπου γης πριν αρκετά χρόνια.
Σκοτεινό και ατμοσφαιρικό, το θρίλερ μυστηρίου παρουσιάζει πολύ εύστοχα το υπερφυσικό στοιχείο, οδηγώντας τον Mickey Rourke σε μια ανακάλυψη που ανατρέπει κάθε άποψή του για τον κόσμο στον οποίο ζει. Η κορύφωση της ταινίας, που γίνεται στις τελευταίες της στιγμές, είναι εξαιρετική και χτίζεται σιγά-σιγά, αλλά μεθοδικά, κάνοντας κατ’ εμέ το Angel Heart μια από τις καλύτερες ταινίες τρόμου/μυστηρίου που έχουν κυκλοφορήσει από την αμερικάνικη βιομηχανία.
2 – La Ragazza Nella Nebbia (2017)
Στο νούμερο δύο, συνεχίζουμε με μια ταινία του ιταλικού κινηματογράφου, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Donato Carrisi, ο οποίος αναλαμβάνει την κινηματογραφική μεταφορά, ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Το La ragazza nella nebbia εξιστορεί την προσπάθεια ενός γέρου αστυνομικού να εντοπίσει την εξαφάνιση ενός νεαρού κοριτσιού σε μια απομακρυσμένη επαρχιακή πόλη.
Ίσως η πλοκή να φαντάζει λίγο κλισέ στην αρχή, η ταινία όμως ξεχωρίζει κυρίως χάρη στις μικρές, ενδιαφέρουσες ανατροπές που αφορούν το δεύτερο μισό της. Ομολογουμένως, ένα γενναίο κομμάτι του πρώτου μέρους είναι αργό, το τέλος της, όμως, δικαιώνει την αναμονή, με τον Carrisi να μας σερβίρει ένα γερό plot twist, όπως αυτά που συνηθίζει και στα υπόλοιπα βιβλία του.
3- Goodnight Mommy (2014)
Μια σταρ της αυστριακής τηλεόρασης παθαίνει ένα μεγάλο ατύχημα, αναγκάζοντάς την να χειρουργηθεί στο πρόσωπο και να φοράει γάζες, καλύπτοντας έτσι την εμφάνισή της. Μετά την επιστροφή στο σπίτι της, τα δίδυμα παιδιά της θα αρχίσουν να υποπτεύονται ότι δεν έχουν να κάνουν με την μητέρα τους, αλλά με κάποια που την υποδύεται που έχει σκοπό να τα βλάψει.
Το Goodnight Mommy διαφέρει κατά πολύ από τις κοινές ταινίες τρόμου για πολλούς λόγους. Χωρίς να βασίζεται στο CGI, η ταινία δεν παρουσιάζει κάποιο υπερφυσικό μπαμπούλα που θα βασανίσει την οικογένεια, αλλά δίνει τον ρόλο του ‘’τέρατος’’ στα ίδια τα μέλη της οικογένειας. Από τα δυνατότερά του σημεία είναι η σκηνοθεσία του, με τους Severin Fiala και Veronika Franz να μας παρουσιάζουν μερικά υπέροχα πλάνα, εκμεταλλευόμενοι την μαγεία του αυστριακού τοπίου.
4 – Exam (2009)
Αν νομίζατε ότι η εξεταστική του Ιουνίου ήταν κάτι δύσκολο έως και θανατηφόρο, το Exam έρχεται να σας αλλάξει γνώμη, παρουσιάζοντάς σας μια πραγματικά σκληρή εξέταση: οκτώ υποψήφιοι για μια υψηλά αμειβόμενη θέση εργασίας κλείνονται σε μια αίθουσα με μια μόνο ερώτηση. Σύντομα, ο ασφυχτικός χώρος, η υψηλή πίεση και το άγχος για το έπαθλο θα κάνει τις μάσκες να πέσουν και κάθε ένας από τους υποψηφίους δείχνει πραγματικά ποιος είναι.
Το Exam, στο σύνολό του, αποτελεί μια εύστοχη κριτική στην ψυχοσύνθεση του σημερινού ανθρώπου, ενός όντος το οποίο θα πει ψέματα, θα εξαπατήσει και θα σκοτώσει προκειμένου να πετύχει το στόχο του, το βέλτιστο κέρδος. Η ταινία, λοιπόν, ξεμπροστιάζει την απληστία, την αλλοτριωτική κερδοσκοπία, αλλά και την παράνοια που μαστίζει τον άνθρωπο, χωρίς όμως να είναι απορριπτική στο σύνολό της, εφόσον αφήνει αρκετές νότες αισιοδοξίας στο τέλος. Μια ενδιαφέρουσα ταινία μυστηρίου, με σχετικά άγνωστους ηθοποιούς, το Exam αξίζει το χρόνο σας.
5- Tinker Tailor Soldier Spy (2011)
Ίσως και η πιο γνωστή ταινία της λίστας, το Tinker Tailor Soldier Spy είχε όλα τα φόντα να μπει στην σφαίρα του ‘’κλασικού’’, όπως το Seven και το Shutter Island, χωρίς όμως να το καταφέρει στην τελική. Με εκπληκτικό καστ to oποίο έχει σαν προμετωπίδα τον οσκαρικό πια Gary Oldman (Lost in Space, The Darkest Hour) , άρτια σκηνοθεσία και υπέροχο soundtrack, παρουσιάζει την ψυχροπολεμική ΜI6 στην αναζήτησή της για έναν κατάσκοπο των σοβιετικών ανάμεσά τους.
Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του John le Carre, η ταινία καταφέρνει να παρουσιάσει με επιτυχία την παράνοια του Ψυχρού Πολέμου, αλλά και την ζωή των κατασκόπων, βουτηγμένη βαθιά στην βαρετή γραφειοκρατία και τον νοσηρό ανταγωνισμό. Ελλιπής σε δράση, αλλά πλούσια σε καλές ερμηνείες και ενδιαφέρουσες σκηνές, είναι ένα must για όλους τους φαν των ταινιών μυστηρίου.
6 – The Cell (2000)
Δεν γίνεται να μην συμπεριλάβω στην λίστα μια ταινία που συνδυάζει Sci-Fi και μυστήριο μαζί— και ας έχει την Jennifer Lopez (Gigli,Shades of Blue) στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Στο The Cell, το FBI καταφέρνει για αλλαγή να πιάσει μόνο του τον serial killer στην αρχή της ταινίας, ο οποίος όμως για κακή τους τύχη πέφτει σε κόμμα. Με σκοπό να σώσουν την ζωή του πιο πρόσφατου θύματος του, οι ντεντέκτιβ θα στραφούν σε μια ομάδα επιστημόνων που έχει εφεύρει ένα νέο, θαυματουργό μηχάνημα που τους δίνει πρόσβαση στο ανθρώπινο μυαλό. Η πρωταγωνίστρια θα βουτήξει στην συνείδηση του δολοφόνου, αλλά θα τα βρει αρκετά σκούρα με το άρρωστο, διεστραμμένο μυαλό του.
Το Cell σίγουρα έχει αρκετά θεματάκια και απέχει αρκετά σε ποιότητα από αρτιότερες παραγωγές, όπως το Tinker Tailor Soldier Spy και το Angel Heart. Ομολογουμένως, το τρομακτικό στιλ του μοιάζει λίγο επιτηδευμένο ώρες-ώρες, λες και ο σκηνοθέτης ήθελε απεγνωσμένα να προκαλέσει και να σοκάρει. Παρόλα αυτά, έχει ωραία αισθητική, ενδιαφέρουσες ιδέες και μερικές πολύ όμορφες οπτικά και ταυτόχρονα πολύ ανατριχιαστικές σκηνές.
Μια ταινία που απευθύνεται περισσότερο στους οπαδούς του τρόμου/επιστημονικής φαντασίας, παρά στο γενικό κοινό, το Cell, παρά τις ατέλειες του, αξίζει σίγουρα μια προβολή.
7- Doubt (2008)
Από τον τρόμο που πρέσβευε το Cell μεταφερόμαστε στην αβεβαιότητα που εκπροσωπεί το Doubt, μια ταινία που έκανε αρκετό σάλο όταν πρωτοβγήκε (έφτασε και στις πέντε οσκαρικές υποψηφιότητες από την Ακαδημία), αλλά δυστυχώς ξεχάστηκε στην πορεία. Βασισμένη στο θεατρικό έργο του John Patrick Shanley, το Doubt θέτει στο επίκεντρο την έρευνα δύο καλογριών σε Καθολικό σχολείο του 20ου αιώνα για την ύποπτη σχέση του πάστορα με ένα ήσυχο έγχρωμο παιδί.
Σε μια εποχή όχι και τόσο διαφορετική από αυτή που βιώνουμε τώρα, στην οποία η φτώχια και η ανεργία μάστιζε την αμερικανική κοινωνία οδηγώντας στην αναζωπύρωση του μίσους και της καχυποψίας, η ταινία παίζει με τις αμφιβολίες που περικυκλώνουν τα δεκάδες άτομα που σχετίζονται με την υπόθεση. Γεμάτη με δυνατές ερμηνείες από την Meryl Streep (Mamma Mia, The Post) την Amy Adams (Batman Vs Superman) και τον εξαίσιο Philip Seymour Hoffman (Synecdoche, Capote) το Doubt εξετάζει την έρευνα για έναν πιθανό βιασμό από μια σκοπιά που καμιά άλλη ταινία δεν έχει πιάσει ποτέ.
8 – Solace (2015)
Με μεγάλα ονόματα, όπως ο Antony Hopkins (Red Dragon, Westworld) και ο Colin Farrell (Aστακός, O Θάνατος του Ιερού Ελαφιού) , στην πρώτη γραμμή, το Solace δεν είναι μια συνηθισμένη ταινία αστυνομικού μυστηρίου. Το F.B.I., απελπισμένο από τους καρπούς που έχουν αποφέρει οι έρευνες για την εύρεση ενός serial killer, αναγκάζεται να συμμαχήσει με έναν πολλά υποσχόμενο psychic. Η υπόθεση σύντομα ακολουθεί μια εξαιρετικά απρόβλεπτη οδό…
Αυτό το πολύ αδικημένο ταινιάκι μυστηρίου (με μόλις 36 στο Metacritic, την ίδια ώρα που το Last Jedi έχει 85 και η Marvel χτυπάει 100ρια) καταφέρνει με περίτεχνο τρόπο να εισάγει το υπερφυσικό στοιχείο στο αστυνομικό δράμα, χωρίς να ξενίζει το κοινό. Η πλοκή είναι ενδιαφέρουσα και γεμάτη suspense, με τις όμορφα σκηνοθετημένες σκηνές δράσεις να κόβουν την ανάσα. Επιπλέον, οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι εξαιρετικές, με τον Hopkins να στηρίζει μεγάλο μέρος της ταινίας στους ώμους του, αποδεικνύοντας μας για ακόμη μια φορά πόσο κινηματογραφικός τιτάνας είναι.
9- In the Mouth of Madness (1994)
Το όνομα του John Carpenter είναι άμεσα συνδεδεμένο με τον αμερικάνικο κινηματογράφο του τρόμου, μιας και ο πολυτάλαντος σκηνοθέτης είναι ένας ζωντανός-θρύλος όσον αφορά το συγκεκριμένο genre. Πολλές από τις ταινίες του, όπως το Halloween, The Thing και το The Fog, είναι ευρέως αναγνωρισμένες και έχουν φτάσει να αγγίζουν και τον τομέα του ‘’κλασικού’’ στις μέρες μας. Βέβαια, ο Carpenter ήταν ο ιθύνων νους πίσω και από ορισμένα άλλα, λιγότερο αναγνωρισμένα projects, όπως το In the Mouth of Madness.
Η ταινία, η οποία ακολουθεί έναν ασφαλιστή στο ταξίδι του να βρει έναν διάσημο συγγραφέα που εξαφανίστηκε από προσώπου γης μυστηριωδώς, είναι μέρος μιας τριλογίας που επικεντρώνεται περισσότερο στο concept του ‘’φόβου για το άγνωστο’’, όπως το είχε θέσει και ο H.P. Lovecraft. Η αισθητική της, ο τόνος της και η πλοκή θυμίζουν πολύ τα έργα του κοσμικού τρόμου που γράφτηκαν από τον Lovecraft και τον Robert Chambers.
Με ενδιαφέρον στόρι, αλλά αρκετές αδυναμίες, οι οποίες οφείλονται κυρίως στην εποχή που φτιάχτηκε, το In the Mouth of Madness είναι ότι πιο κοντινό σε ταινία με θέμα την Λαβκραφτιανική παράνοια που έχει φτιαχτεί ποτέ— μιας και δυστυχώς, τα (περισσότερα) έργα του ίδιου του Lovecraft δεν έχουν μεταφερθεί αξιοπρεπώς στην μεγάλη οθόνη μέχρι στιγμής.
10- The Treatment (2014)
Κλείνοντας το κείμενο, επιστρέφουμε στο είδος αστυνομικού μυστηρίου, αυτή τη φορά με μια βέλγικη παραγωγή, η οποία όμως είναι βασισμένη σε βιβλίο αγγλικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Ο πρωταγωνιστής του φιλμ, ο ντεντέκτιβ Nick Cafmeyer, καλείται να πιάσει έναν τερατώδη serial killer που στοχεύει και βασανίζει απροστάτευτες οικογένειες.
Πιστή στον τόνο που εδραίωσε το Seven του Fincher και ακολούθησαν πολλές άλλες ταινίες, το The Treatment καταφέρνει να αφήσει το στίγμα του κυρίως λόγω του αποτρόπαιου εγκλήματος που παρουσιάζει. Ο πρωταγωνιστής, αν και ο κλασικός προβληματικός ντεντέκτιβ που τον στοιχειώνει το παρελθόν του, έχει εξαιρετικά ενδιαφέρον backstory, όντας θύμα του συγκλονιστικού οικογενειακού δράματος που πραγματικά σοκάρει και τον κάνει ακόμα πιο συμπαθητικό στα μάτια του κοινού. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τα ωραία πλάνα και την μαύρη ατμόσφαιρα, κάνουν το Treatment μια αξιόλογη παραγωγή, για κοινό με γερό στομάχι όμως.
