Mπορεί πέρσι να ήμασταν ακόμα ψαρωμένοι από την πανδημία, αλλά φέτος, έναν χρόνο (και ένα αιώνιο lockdown) αργότερα, το καλοκαίρι ήρθε και δεν μπορούμε να το χάσουμε. Και, τι θυμίζει περισσότερο καλοκαίρι από… βιβλία και comics; Από τη συντροφιά στην παραλία μέχρι το ταξίδι στις σελίδες τους ένα δροσερό βράδυ σε κάποιο νησί, τα βιβλία και τα καρέ των comics προσφέρουν πολλά όταν έχουμε χρόνο να τους δώσουμε.
Και ναι, μπορεί το lockdown να έδωσε σε αρκετούς από εμάς χρόνο, όμως μεταξύ μας, ήταν αυτός ο εγκλεισμός ποιοτικός χρόνος; Αντίθετα τώρα, μπορούμε να διαλέξουμε πού και πώς θα περάσουμε τον όποιο ελεύθερο χρόνο διαθέτουμε και το βασικότερο, με ποια συντροφιά. Έτσι το Smassing Culture σας προτείνει μερικές ιδέες, από όλες τις αγαπημένες μας αναγνωστικές κατηγορίες. Από αναγνώσματα πιο ελαφριά, με τη δική τους αξία, μέχρι πιο «βαριά» θεωρητικά βιβλία, εμείς είμαστε εδώ να σας δώσουμε έναν μπούσουλα για τις απαραίτητες καλοκαιρινές αγορές.
Noir – Αστυνομικά
Το Πεπρωμένο της Σάρκας – H Tέχνη του Θανάτου, Αmbrose Parry (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα)
Το συγγραφικό δίδυμο Chris Brookmyre και της Marisa Haetzman, υπό το κοινό ψευδώνυμο Αmbrose Parry, καταβυθίζουν το μυαλό μας στον ματωμένο κόσμο του Εδιμβούργου του 19ου αιώνα, στα σπάργανα της σύγχρονης Ιατρικής με δύο καθηλωτικές ιστορίες μυστηρίου.
Η γραφή τους είναι ειρωνική, αιματηρή και κοινωνική. Αμφότερα τα βιβλία ρέουν εξεζητημένα και σπιρτόζικα γύρω από την αναζήτηση δολοφόνων στα κακόφημα στενά του υποκόσμου της σκωτσέζικης πρωτεύουσας. Οι δύο πρωταγωνιστές του, ο Γουίλ Ρέιβεν και η Σάρα Φίσερ, πλάθονται από τα ίδια υλικά και τελικά μας παρουσιάζονται ως δύο ολοκληρωμένοι χαρακτήρες, με τα δικά τους όνειρα και, κυρίως, προβλήματα που πρέπει να ξεπεράσουν για να εξελιχθούν.
Εξίσου λεπτομερείς είναι και οι περιγραφές του τρίτου πρωταγωνιστή, της ίδιας της πόλης του Εδιμβούργου. Οι λιθόστρωτοι δρόμοι, τα αψιδωτά, κρυμμένα σχεδόν σοκάκια, τα παλαιά σπίτια που στέκουν ακόμα στην Παλιά Πόλη. Αλλά και τα ανήλιαγα υπόγεια των λαθρεμπόρων, τα «κόκκινα« σπίτια, ο κόσμος του περιθωρίου. Αν είστε φαν της ιστορικής (ή ιστορικοφανούς) αστυνομικής λογοτεχνίας, σίγουρα εδώ θα βρείτε το επόμενο σας κόλλημα!
Berlin, Κυριάκος Αθανασιάδης – Νικόλας Κούρτης (εκδόσεις Jemma Press)
«Υπάρχουν πολλοί τρόποι να πεθάνεις στην Μπερλίν…»
Από τους Κυριάκο Αθανασιάδη και Νικόλα Κούρτη, έρχεται ένα μείγμα noir και λαβκραφτικού τρόμου. Μέσα στην Μπερλίν, συνυπάρχουν ζωντανοί (που ζουν σαν νεκροί), απέθαντα ζόμπι, τέρατα από άλλες διαστάσεις μέσα σε ένα απόκοσμο σκηνικό όπου κυριαρχεί η γοτθική αρχιτεκτονική. Αυτή η μείξη διαφορετικών ειδών δίνει ένα πρωτότυπο αποτέλεσμα. Ο πρωταγωνιστής μας, ο Ράντολφ Κάρτερ, απελπισμένος για να βρει δουλειά, κυνηγημένος από τύψεις για επιλογές του παρελθόντος, παρασύρεται σε ένα μυστήριο με ανατροπές και κινδύνους και μας «ξεναγεί» στον υπόκοσμο της Μπερλίν.
Η πόλη ζωντανεύει από το σχέδιο του Κούρτη, είναι συγχρόνως επιβλητική και μεγαλοπρεπής, με γιγάντια κτήρια και εναέριους δρόμους αλλά και μίζερη, θλιβερή, γεμάτη βρώμικα και στενά δρομάκια, όπου κατοικούν οι απόκληροί της. Μία πραγματική μητρόπολη, γεμάτη αντιφάσεις. Το noir στοιχείο κυριαρχεί στους διαλόγους και στους χαρακτήρες που θα συναντήσει ο πρωταγωνιστής, ενώ αλλόκοτα πλάσματα, εμπνευσμένα από τη φαντασία του Λάβκραφτ, περιμένουν τον ήρωα μας στην επόμενη στροφή. Όπως κάθε noir που σέβεται τον εαυτό του, η Μπερλίν δεν έχει καλούς και κακούς ούτε εύκολες ηθικές κρίσεις για τους χαρακτήρες και, όπως κάθε horror που αξίζει, σου επιφυλάσσει ένα δραματικό φινάλε.
Nεκροτομείο Πλήρες, Jean-Patrick Manchette (εκδόσεις Άγρα)
Ένα κλασικό έργο του Jean-Patrick Manchette μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Το έργο του συγγραφέα επηρέασε καθοριστικά το σύγχρονο νουάρ μυθιστόρημα και το ρεύμα του νέο-πολάρ. Στο Νεκροτομείο Πλήρες, ο ντετέκτιβ Εζέν Ταρπόν, μετά από μεγάλο διάστημα απραξίας, τραβιέται ξανά στη δράση από μία γυναίκα που μπαίνει στο γραφείο του και τον παρασέρνει σε ένα γκροτέσκο μυστήριο. Ο Manchette συνδυάζει ένα κλασικό νουάρ σκηνικό με πρωταγωνιστή έναν ιδιωτικό ντετέκτιβ, ξεπεσμένο και εκδιωγμένο από το αστυνομικό σώμα με τα ιδιαίτερα σημεία της γραφής του και τις επιρροές από τον Μάη του ’68 και τη διάψευση των προσδοκιών από τα κινήματα του ‘60.
Μέσα στη γραφή του, ξεχωρίζουν οι πολιτικές και κοινωνικές αναφορές και η αιχμηρή οπτική προς τον κόσμο του «νόμου και της τάξης», ενώ απομυθοποιείται η αστυνομία ως θεσμός. Όσο το μυστήριο πυκνώνει και τα πτώματα μαζεύονται, ανεβαίνει ο σουρεαλισμός και ο κυνισμός. Η κορύφωση δεν είναι μία ευφυής λύση του μυστηρίου, το ίδιο το μυστήριο είναι περισσότερο μία αφορμή για να ξεδιπλωθεί η εξαιρετική πένα του Manchette. Ένα υποδειγματικό παράδειγμα του νέο-νουάρ μυθιστορήματος.
Tο Kορίτσι με Tα Oπλα, AdrianMcKinty (εκδόσεις Οξύ)
Tο αναγνωστικό κοινό δεν είναι ξένο με τον ζοφερό κόσμο του ντεντέκτιβ Σον Ντάφι, αφού πρόκειται για μια αστυνομική σειρά που εντυπωσίασε από την πρώτη στιγμή που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Οξύ. Το Δουβλίνο του 1985, Περίοδος των Ταραχών, ήταν μια δύσκολη πόλη, όπου οι ταξικοί και πολιτικοί αγώνες διαπλέκονταν με τη λούμπεν παρανομία, το πάθος με το φόβο, το κράτος με το παρακράτος. Σε αυτό το πλαίσιο, ο McKinty μας δίνει για άλλη μια φορά, ακόμα πιο βαθιά τραυματισμένο ντετέκτιβ, ο οποίος αναρωτιέται αν τελικά αξίζει η δουλειά του μέσα σε μια εποχή, που φαίνεται πως η ίδια δεν έχει διάθεση να σωθεί.
Ο Ντάφι γίνεται φορέας των αντιθέσεων της εποχής του, ενώ η κατάσταση του απηχεί κάτι από τις δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν τη δεκαετία του ’80 οι Ιρλανδοί και, δη, όσοι είναι Καθολικοί, όπως αυτός. Παράλληλα, μέσα από ένα μουσικό χαλί γεμάτο κλασσική ροκ και απαράμιλλο κούλνες, ο Ντάφι πληροί όλες τις προϋποθέσεις του κλισεδιάρικου “κατεστραμμένου ντετέκτιβ” που όλοι λατρεύουμε και αποτελεί βασικό συστατικό ενός εθιστικού αστυνομικού μυθιστορήματος, που κάλλιστα θα μπορούσε να γίνει και σειρά. Το “Κορίτσι Με Τα Όπλα”, όμως, δεν είναι απλώς εθιστικό, αλλά και πολύ καλό! Συγκεκριμένα, ο Mckinty καταφέρνει να παντρέψει ιστορικά γεγονότα με τη μυθοπλασία, ενώ το ύφος του ακροβατεί μεταξύ λυρικότητας και απλής καταγραφής στοιχείων.
Γκραν Παρί, Olivier Norek (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα)
Βασιζόμενος στην προσωπική του πείρα ως αστυνομικού, ο Olivier Norek μας παραδίδει ένα ανατριχιαστικό αστυνομικό έργο, που καταφέρνει και καθηλώνει τον αναγνώστη. Την ίδια στιγμή, ο Norek καταφέρνει να μην εγκλωβιστεί στα στεγανά του είδους. Αντίθετα, επιδεικνύει τρομερή αυτοπεποίθηση όσο βάζει τον πρωταγωνιστή του, τον αστυνόμο Βίκτορ Κοστ, να περιδιαβάζει, κοινωνικά και χωροταξικά, τη γαλλική πρωτεύουσα και να επιβεβαιώνει τη ρήση του ίδιου του συγγραφέα, πως το Παρίσι «είναι μόνο ένα κομμάτι της χώρας, και σίγουρα όχι το πιο ευχάριστο».
Έτσι ξεναγούμαστε σε οριακά υποχθόνια μέρη, τα οποία όμως φέρουν την όψιμη χροιά του ρεαλισμού μέσα τους. Ακόμα και τα πιο φρικιαστικά πράγματα που περιγράφει ο συγγραφέας, όπως το πτώμα που ανοίγει τα μάτια του στη διάρκεια της νεκροψίας του (ένα από τα πιο σοκαριστικά intro βιβλίων), έχουν τη βάση τους στις δικές του εμπειρίες και έρευνες. Γιατί τελικά, τίποτα δεν είναι πιο φρικτό από τα πράγματα που κάνουν όσοι έχουν εξουσία σε αυτούς που δεν έχουν…
Λογοτεχνία Τρόμου
Ο Κόσμος των Βαμπίρ, Simon Clark (εκδόσεις Οξύ)
Η συγγραφή ενός ακόμα βιβλίου με βαμπίρ δεν είναι ποτέ κάτι εύκολο. Υπάρχει η απαίτηση για κάτι διαφορετικό που θα προσδώσει σε έναν χιλιοειπωμένο μύθο κάτι νέο και ενδιαφέρον. Ο Simon Clark, δανειζόμενος σε έναν βαθμό διάφορα μοτίβα το Σάλεμς Λοτ, πρωτοτυπεί με την καταγωγή των αποκρουστικών τεράτων που παρουσιάζει. Αντλεί από την παγανιστική παράδοση της αγγλικής επαρχίας και τη σύγκρουση με τους πρώτους χριστιανούς ιερείς και ηγεμόνες. Τα βαμπίρ είναι ένα κατάλοιπο της μαγείας που δεν εξαλείφτηκε από την επικράτηση του χριστιανισμού, ένας δεσμός με θρησκευτικά και πολιτισμικά συστήματα του παρελθόντος. Εκεί που οι νέες θρησκείες απέτυχαν, έρχεται η σειρά του πρωταγωνιστή Ντείβιντ Λέπινγκτον να προσπαθήσει. Εφαρμόζοντας τον ορθολογισμό και τις επιστημονικές γνώσεις του ως γιατρός θέλει να αμφισβητήσει με λογικό τρόπο την ύπαρξη των βαμπίρ. Αυτή η ανημποριά της ορθής λογικής μπροστά στο μεταφυσικό και το υπερβατικό στοιχείο διαπερνούν όλο το βιβλίο και είναι από τα καλύτερα στοιχεία του.
Αιώνιοι 1: Ρέκβιεμ, Marko Stojanovic – Marko Nikolic & Dejan Nenadov (εκδόσεις Jemma Press)
Ο Μάρκο Κράλιεβιτς (ή Πρίγκιπας Μάρκος) είναι μία μυθική φιγούρα για τα Βαλκάνια και τους σλαβόφωνους πληθυσμούς. Ηγεμόνας του 14ου αιώνα και απέκτησε μεγάλη φήμη για τους αγώνες του ενάντια στους Τούρκους. Ήταν γνωστός ως «προστάτης των αδύναμων» και μέσα από τη λαϊκή προφορική παράδοση, έφτασαν να του αποδοθούν μυθικές και μεταφυσικές ιδιότητες. Αυτή η μυθική φιγούρα της σλαβόφωνης παράδοσης μας συστήνεται μέσα από το κόμικ Αιώνιοι (Vekovnici στο πρωτότυπο), σε σενάριο Marko Stojanovic και σχέδιο των Marko Nikolic & Dejan Nenadov.
Οι δημιουργοί μεταφέρουν μερικούς αιώνες τον μύθο του Κράλιεβιτς και τον φέρνουν στη Βιέννη του 18ου αιώνα να κινείται σε αυλές αριστοκρατών. Η δράση παίζει κυρίαρχο ρόλο, όπως και οι εντυπωσιακές μονομαχίες αλλά και ο μεταφυσικός τρόμος που κρύβεται μέσα στην «καλή κοινωνία»: βαμπίρ και άλλα αθάνατα πλάσματα συναντιούνται με πολιτικές ίντριγκες και δολοπλοκίες. Οι Αιώνιοι είναι το έργο που έχει αναδείξει τον Marko Stojanovic σε έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους κομίστες των Βαλκανίων. Ώρα να το ανακαλύψετε!
Η Αλυσίδα, AndrianMcKinty (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα)
Τι κάνεις όταν απαγάγουν το παιδί σου και σε αναγκάσουν να προβείς σε ένα εξίσου απάνθρωπο έγκλημα, προκειμένου να το ξαναδείς; Σε αυτό το ερώτημα καλείται να απαντήσει η πρωταγωνίστρια της Αλυσίδας, σε μια ιστορία γεμάτη αγωνία, εντάσεις, ανατροπές και δύσκολες αποφάσεις, που εισχωρεί στα άδυτα του ειδεχθέστερου σύγχρονου εγκλήματος, ενός κυκλώματος γρανάζια του οποίου γίνονται τα ίδια τα θύματα.
Είναι δύσκολο για ένα αστυνομικό βιβλίο να περιδιαβεί τα μονοπάτια του θρίλερ με τρόπο που να σοκάρει πραγματικά. Η αλήθεια είναι πως έχουμε συνηθίσει τη φρίκη. Και πολλές φορές τα αστυνομικά μυθιστορήματα απλά τη σκιαγραφούν, δεν τη δείχνουν. Όλα αυτά ο έμπειρος Andrian McKinty τα γνωρίζει και δεν τον επηρεάζουν ούτε λίγο στο να γράψει ένα από τα πιο σοκαριστικά, ατόφια θρίλερ που έχουμε διαβάσει εδώ και πολύ καιρό. Σπάζοντας ουσιαστικά την αλυσίδα εντολών, κοινωνικών και βιολογικών, που διατηρούν τη συνοχή στην κοινωνία μας, ο McKinty υποδεικνύει πως τα χειρότερα, πιο τρομακτικά τέρατα, είναι οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι. Και από αυτή την έκρηξη βίας, αίματος και οργής, κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει.
Ο McKinty χειρίζεται, όπως πάντα, αξιοπρόσεκτα τη γλώσσα και τους καλοδουλεμένους χαρακτήρες του. Καταφέρνει να κάνει αυτό το σοκαριστικό κρεσέντο να αντηχεί μέσα μας για καιρό…
Μυστήρια Πράγματα: Λύκοι της Ζήρειας, Θανάσης Πετρόπουλος (εκδόσεις JemmaPress)
Τι είναι ο βουκολικός τρόμος; Τι μυστικά κρύβει η ελληνική επαρχία; Τι συμβαίνει με τους λύκους σε μία περιοχή της ορεινής Κορινθίας στα τέλη του 19ου αιώνα; Σε αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα θέλει να απαντήσει το δεύτερο τεύχος της σειράς Μυστήρια Πράματα, σε σχέδιο και σενάριο του Θανάση Πετρόπουλου. Μία εξαφάνιση θα οδηγήσει τους δύο ιδιόρρυθμους πρωταγωνιστές μας, Φιλήμονα Καρτέρη και Σερ Ζάκαρυ Νίκολσον, στα βουνά και τους γκρεμούς της Ζήρειας. Εκεί θα συναντήσουν πλάσματα των θρύλων της ελληνικής επαρχίας, απρόσμενους κινδύνους και θα αναγκαστούν να αναθεωρήσουν πολλά από αυτά που νομίζουν ότι ξέρουν.
Ο Θανάσης Πετρόπουλος γράφει ένα comic τρόμου, κυνηγών τεράτων, όπου με πολλές δόσεις χιούμορ ρίχνει τους πρωταγωνιστές στα βάθη της ελληνικής επαρχίας. την οποία ελάχιστα κατανοούν και η ίδια ελάχιστα τους αποδέχεται. Βουρβούλακες, δαιμονισμένοι λύκοι και πολλές ακόμα δοξασίες ζωντανεύουν και αποδίδονται με πολύ αίμα και gore σχέδια για τους φαν του είδους. Η κωμωδία, το σπλάτερ και η λαογραφία συνυπάρχουν σε ένα πολύ όμορφο comic που ξεχωρίζει και σε τραβάει κατευθείαν.
Σφαγείο Ψυχών, StuartMcBride (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα)
Με μια αστυνομική ιστορία που έχει γνήσιο horror χαρακτήρα, ανατρεπτικό γράψιμο και ψυχρή, τρομακτική ατμόσφαιρα το Σφαγείο Ψυχών του Stuart McBride καταφέρνει να αιχμαλωτίζει την προσοχή του αναγνώστη από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα, και να μην την αφήνει παρά μόνο ξέπνοη, στο τέλος…
Αυτό ο συγγραφέας βέβαια το καταφέρνει εντάσσοντας και τον αναγνώστη, εμμέσως, στις συλλογιστικές διαδικασίες του κεντρικού του πρωταγωνιστή, του αρχιφύλακα Λόγκαν ΜακΡέι, ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει, τελικά, κάτι πολύ πιο σκοτεινό από έναν μανιακό δολοφόνο. Ταυτόχρονα βέβαια, το γράψιμο του McBride αλλάζει τόνους, ύφη και διαθέσεις με εκπληκτική ταχύτητα και μαεστρία. Ένα αστείο συμβάν μπορεί να ακολουθείται από ένα λεπτομερώς αποδοσμένο αιματηρό γεγονός. Ποτέ δεν ξέρεις τι σε περιμένει στην επόμενη σελίδα του… Τελικά, θα είναι ποτέ ξανά ασφαλής η Γρανιτένια Πόλη και το πολύβουο μελίσσι ανθρώπων που την κατοικεί;
Φανταστική Λογοτεχνία
O Καιρός της Περιφρόνησης, Andrzej Sapkowski (εκδόσεις Selini)
Δεν είναι ψέμμα ότι αγαπάμε το Witcher σε κάθε μορφή του. Από τα επικά και αριστουργηματικά παιχνίδια μέχρι τη σειρά. Περισσότερο από όλα όμως αγαπάμε τα ίδια τα βιβλία για τον Γκέραλτ της Ρίβια, τον Χασάπη του Μπλάβικεν και τις μάχες του ενάντια σε ανθρώπους και τέρατα.Έτσι λοιπόν, σπεύδουμε για το 4ο βιβλίο της σειράς, τον Καιρό της Περιφρόνησης!
Ο Sapkowski συνδυάζει άριστα τις περιγραφές με τη δράση, το διάλογο και την ανάπτυξη των χαρακτήρων. Ανταποκρίνεται στη βασική πρόκληση της λογοτεχνίας του φανταστικού, δηλαδή να παρακινήσει τον αναγνώστη να δημιουργήσει στη φαντασία του έναν ολόκληρο κόσμο, χωρίς να γίνεται κουραστικός. «Στήνει» σκηνές δράσης με ένταση και ζωντάνια αλλά δεν τους δίνει καθοριστικό ρόλο. Ο τελευταίος λόγος ανήκει στον Γκέραλτ και τους συμπρωταγωνιστές του που καλούνται να πάρουν δύσκολες αποφάσεις : ποιος είναι το τέρας και ποιός το έλλογο ον, ποιος πρέπει να ζήσει και ποιος όχι, πότε πρέπει να παρέμβουν και πότε να αφήσουν τα πράγματα να πάρουν την πορεία τους. Είναι μερικές από τις καλύτερες στιγμές της πρόσφατης λογοτεχνίας του Φανταστικού και πραγματικά δε χρειάζεται καν παρότρυνση για να το αγοράσετε!
Τα Παιδιά του Ουρανού και της Γης, Guy Gavriel Kay (εκδόσεις Anubis)
O ξακουστός Καναδός συγγραφέας επιστρέφει με ένα low fantasy, ψευδοιστορικό κείμενο για τα ταραγμένα χρόνια της πτώσης μιας αρχαίας αυτοκρατορίας από έναν στρατό Ανατολιτών, την ώρα που έμποροι μιας γαλήνιας εμπορικής δημοκρατίας, προσπαθούν να ισορροπήσουν (και να κερδίσουν) στον νέο κόσμο που διαμορφώνεται…
Αξιοποιώντας ξανά την ιστορική έρευνα, ο Kay μας δίνει χαρακτήρες ώριμους και καλά δομημένους, που πασχίζουν να συνταιριάξουν τα δικά τους θέλω στις συμπιεσμένες μηχανορραφίες εμπορικών δημοκρατικών αυλών, πατριαρχών και… ημίτρελων δεσποτών, στις θρησκευτικές διαμάχες μεταξύ του Ήλιου και των Αστεριών αλλά και μια υπόνοια… μαγείας πέρα από το πέπλο του θανάτου. Όλα με την όψιμη πένα ενός βετεράνου του είδους του fantasy, με μεστές περιγραφές και πανέμορφη γλώσσα. Ειδικά το ελληνικό κοινό θα εκτιμήσει τις αναφορές στα πρώτα βήματα του υστεροβυζαντινού κόσμου, τους Οσμανλήδες και τις αναφορές στις θρησκείες του Φωτός, από όποια πηγή και αν αυτές προέρχονται…
Σκανδιναβική Μυθολογία, Νeil Gaiman (εκδόσεις Selini)
Από τα αγαπημένα μας βιβλία και συγγραφείς. Ο Neil Gaiman, ένας από τους πιο δημοφιλείς και παραγωγικούς συγγραφείς των ημερών μας, δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ούτε η σκανδιναβική μυθολογία, η οποία σήμερα βιώνει μια δεύτερη νιότη χάρη στην επαφή της με την μαζική κουλτούρα. Εδώ ο συγγραφέας επιλέγει να επαναφηγηθεί τους σκανδιναβικούς μύθους με τον δικό του τρόπο, διατηρώντας το περιεχόμενο, αλλά αλλάζοντας και επικαιροποιώντας τη φόρμα τους. Η αχρονική, παραμυθένια τους χροιά συναντά το πνεύμα και την σπιρτάδα του Gaiman , που μπορεί να αφιερώνει τον ίδιο χώρο σε έναν φόνο και έναν κοσμικό σκίουρο (τον σκανδαλιάρη Ρατατόσκ) με ένα τρομερά απολαυστικό αποτέλεσμα. Το χιούμορ του συγγραφέα αποκαλύπτει, με έναν εντελώς φυσικό τρόπο, πλευρές των μύθων απόλυτα υπερβατικές, που ενέχουν τις έννοιες της σεξουαλικότητας και της έμφυλης κίνησης. Είτε είστε φανς του Gaiman, του Θωρ και του Όντιν είτε απλά σας ενδιαφέρει η μυθολογία, το Σκανδιναβική Μυθολογία είναι για δυνατή επιλογή.
Μητρόπολη του Χρυσού Βιβλίο 4 : Αμάλγαμα, Αγγελική Σαλαμαλίκη (εκδόσεις Jemma Press)
Με το Αμάλγαμα, η σειρά επικής φαντασίας της Αγγελικής Σαλαμαλίκη φθάνει στο εντυπωσιακό φινάλε της. Η Μητρόπολη του Χρυσού ξεχώρισε τα προηγούμενα χρόνια ως ένα comic που συνδυάζει στοιχεία φαντασίας, πολιτικά ερωτήματα και πλουραλιστικούς χαρακτήρες. Η Σαλαμαλίκη τόλμησε και έστησε ένα πρωτότυπο επικό σκηνικό με μυθικά πλάσματα και φυλές, με πολέμους και συγκρούσεις που στο επίκεντρό τους είναι τα πλάσματα Γουίβερν που ελέγχονται από τον χρυσό.
Ήδη από το προηγούμενο τεύχος της σειράς έθεσε στους πρωταγωνιστές της σύνθετα πολιτικά διλήμματα σχετικά με την καταπίεση και τον ρόλο της βίας σε μία ιστορία χειραφέτησης. Καθώς η σειρά ολοκληρώνεται, δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις και οι χαρακτήρες θα βρεθούν αντιμέτωποι με δύσκολα διλήμματα που προσεκτικά έχουν χτιστεί σε όλη την εξέλιξη της ιστορίας. Επιπλέον, η παρουσία ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρων και η παρουσίαση, με φροντίδα και προσοχή, των σχέσεων τους αποτελεί από μόνη της μία ευχάριστη προσθήκη, αναγκαία τόσο για τα ελληνικά comic γενικά όσο και για το είδος της επικής φαντασίας.
Η Σκοτεινή Καρδιά του Δάσους, της Naomi Novik (εκδόσεις Seλini)
Η Novik, βασισμένη στα παραμύθια του τόπου της, συνθέτει ένα πολύπλοκο ψηφιδωτό που ενώ στην αρχή μοιάζει απλοϊκό, όσο προχωρά η πλοκή βαθαίνει, διακλαδώνεται και εμπλουτίζεται με νέα πρόσωπα, θέματα και προβληματικές. Η συγγραφέας δε διστάζει να ανατρέψει εντελώς τους παραδοσιακούς λόγους και ρόλους των παραμυθιών, διατηρώντας όμως αναλοίωτη τη συνειρμική και συμβολική τους χροιά. Έτσι ο Δράκος γίνεται (αρχικά) ένας γκρινιάρης δάσκαλος, ο πρίγκηπας ένας βιαστής και η αβοήθητη πριγκίπισσα χωριατοπούλα με ιδιαίτερες ικανότητες. Tαυτόχρονα, το Η Σκοτεινή Καρδιά του Δάσους ανατρέπει και ένα άλλο, κομβικό στοιχείo των παραμυθιών: οι καλοί όχι μόνο δεν νικούν (πάντα) αλλά, τελικά, δεν υπάρχουν καν. Αυτό το σήκωμα του πέπλου, η απόπειρα για το συγκεκριμένο μέσα σε έναν κόσμο παραμυθικό, όπου ο χρόνος κυλά αργά, σαν μελωμένος από την ίδια του την γοητεία, είναι και η ασυναγώνιστη δύναμη αυτού του βιβλίου. Το ίδιο βέβαια κυλά πολύ γρήγορα, παρά το γεγονός ότι ανά σημεία σταματά εντελώς τη δράση, για να περιγράψει την καθημερινή ζωή που χάνεται στις μεγάλες αφηγήσεις.
Τελικά, τι μένει όταν φτάσουμε στην καρδιά του δάσους, την ευάλωτη και σκληρή, την εκτεθειμένη και προστατευμένη ταυτόχρονα; Μια ολοκληρωμένη ιστορία, και ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία φαντασίας που διαβάσαμε.
Επιστημονική Φαντασία
Η Τριλογία τoυ Προβλήματος των Τριών Σωμάτων, Liu Cixin (εκδόσεις Selini)
Η τριλογία του Liu Cixin (Το Πρόβλημα των Τριών Σωμάτων, Το Σκοτεινό Δάσος, Το Τέλος του Θανάτου) είναι, χωρίς υπερβολές, μία από τις σημαντικότερες σειρές επιστημονικής φαντασίας της εποχής μας. Γραμμένη ως σκληρή τεχνικά επιστημονική φαντασία, με πλήρη κατανόηση των επιστημών που αγγίζει (όχι μόνο τις τεχνικές, αλλά επίσης τις ανθρωπιστικές, και πληθώρα ειδών λόγου, όπως ποίηση, παραμύθια και ιστοριογραφία), ο Liu Cixin μας περιγράφει την πάλη της ανθρωπότητας να καταλάβει τη θέση της στο σύμπαν. Τις εσωτερικές διεργασίες και αλλαγές που επιφέρει η γνώση πως όχι μόνο δεν είναι μόνη αλλά αποτελεί και βορά πολιτισμών που δε τη θεωρούν παρά ένα ασήμαντο σκουπίδι.
Δημιουργώντας κάτι πολύ πιο σημαντικό από μια space opera, ο Liu Cixin στρέφει το βλέμμα τηλεσκόπιό του στα άστρα μόνο και μόνο για να το γυρίσει τελικά, ως μεγεθυντικό φακό, στην ίδια την υλική ιστορία και την πάλη που την καθορίζει. Ο λόγος του Cixin είναι τρομερά διαυγής και φιλικός (κάτι στο οποίο βοήθησε τρομερά και η μετάφραση του Θωμά Μαστακούρη). Μερικές χιλιάδες σελίδες θα περάσουν μπροστά στα μάτια σας σε μερικές μόνο ώρες
Dune , Frank Herbert (εκδόσεις Anubis)
Mε διπλή αφορμή, την ταινία που θα βγει το φθινόπωρο του 2021 αλλά και (δυστυχώς πολύ επίκαιρα περιβαντολλογικά και κοινωνιοπολιτικά του θέματα) αυτό το καλοκαίρι ξεκάθαρα προτείνεται όλο το έπος του Dune του θρυλικού συγγραφέα Frank Herbert αλλά και οι συνέχειες/ εμβαθύνσεις του δια χειρός του γιού του, Brian Herbert και του Kevin J. Anderson. Στην πραγματικότητα, όπως δείχνουν και οι συνεχόμενες προσπάθειες εμβάθυνσης και κατανόησής του, η επιστημονική φαντασία ποτέ δεν ξεπέρασε το Dune.
Γιατί τελικά με τις ιστορίες των αμμόλοφων του Dune η επιστημονική φαντασία απέκτησε την πιο καθαρή φωνή που την καλούσε εκτός από μπροστά να κοιτάξει και μέσα της, να αναλογιστεί τη θέση του ανθρώπου στο σύμπαν, τη φύση και την κοινωνία υπό το πρίσμα μιας πίστης περισσότερο, η οποία κατέληξε να γίνει θρησκεία λόγω της συστηματικοποίησης της. Μιας θρησκεία ανθρωποκεντρική και γνωσιοκεντρική όμως, η οποία δεν υποβάθμιζε τον άνθρωπο σε υπηρέτη της μοίρας ή απρόσωπων, ανώτερων δυνάμεων. Οι διδαχές του Μουα Ντιπ και των θεϊκών παιδιών του, κυρίως του Λίτο, μπορεί να αφορμώνται από το Ισλάμ, τον Βουδισμό και την Τορά, όμως δεν μένουν σε αυτό. Eπομένως ναι, μέχρι να χαθεί η άμμος του Αρράκις, Dune. The spice must flow!
Σφαγείο Νούμερο 5, Kurt Vonnegut – Ryan North & Albert Monteys (εκδόσεις Anubis)
To κλασικό αντιπολεμικό αριστούργημα του Kurt Vonnegut μεταφέρεται για πρώτη φορά σε graphic novel από τους βραβευμένους με Eisner Ryan North (σενάριο) και Albert Monteys (εικονογράφηση). Το αποτέλεσμα είναι ένα μοναδικό comic που, χωρίς να παρεμβαίνει σε μια τόσο άρτια δομημένη και, κυρίως, κατανοητή στην ολότητα της φρίκης της ιστορίας, καταφέρνει και εκσυγχρονίζει το μήνυμά της.
Το σχέδιο του Albert Monteys επιτυγχάνει και εικονοποιεί τέλεια τον καυστικό, σατυρικό λόγο που η διασκευή του North μετάγγισε από το βιβλίο (και που σε εμάς φτάνει με την άρτια μετάφραση του Ηλία Τσιάρα). Αν έχετε διαβάσει το Σφαγείο Νο 5 ή τη Σταυροφορία των Παιδιών, θα βρείτε πολλούς λόγους να μεταπηδήσετε και στη μεταφορά αυτή, για να ταξιδέψετε μια φορά ακόμα στο ταξίδι εξερεύνησης της ανθρώπινης κατάστασης και παράνοιας του πολέμου. Αν δεν το έχετε διαβάσει, ευκαιρία να το δείτε απευθείας σε καρέ!
Γυμνά Οστά, Δημοσθένης Παπαμάρκος- Canellos Cob (εκδόσεις Polaris)
Η Ελλάδα έχει μεγάλη παράδοση στην επιστημονική φαντασία, κάτι που συχνά ξεχνάμε. Το Γυμνά Οστά από τους Δημοσθένη Παπαμάρκο (τον συγγραφέα του πολυδιαβασμένου Γκιακ) και Kanellos Cob ξαναπιάνει αυτό το νήμα και πάει την ιστορία του στο τέλος των ιστοριών, σε μια εφιαλτική έρημο όπου μηχανή και άνθρωπος συνεργάζονται ενάντια σε… μηχανές και ανθρώπους. Μπλέκοντας τις μορφές αφήγησης και με έντονο τον ρόλο της κινητικής αφήγησης από το… σουρεαλιστικά εφιαλτικό σχέδιο του Kanellos, το δίδυμο μας παρουσιάζει μια πραγματικότητα όπου οι αυτoνομημένες μηχανές συνυπάρχουν με εξαθλιωμένους ανθρώπους για να κυνηγούν πτώματα και κόκαλα για ενέργεια και τροφή. Ένα post-apocalpytic μηδενιστικό σκηνικό όπου οι άνθρωποι συνυπάρχουν με τους δολοφόνους τους, με ένα σχέδιο τόσο όμορφο, σουρεαλιστικό και εφιαλτικό που έρχεται ως πλήρη αισθητική συμπλήρωση της ιστορίας. Η ολοκλήρωση της ιστορίας αυτής ήταν κάτι που περιμέναμε χρόνια, από τότε που την είδαμε για πρώτη φορά στις σελίδες του Μπλε Κομήτη, του περιοδικού comics που σταμάτησε πολύ πρόωρα τη λειτουργία του. Γίνεται λοιπόν να μην την πάρετε ολόκληρη στα χέρια σας;
Yπερίων, Dan Simmons (εκδόσεις Anubis)
O Υπερίων είναι ένα έργο ορόσημο στην επιστημονική φαντασία και αυτό δε φαίνεται μόνο από την πληθώρα κλασσικών βραβείων και επαίνων που το συνοδεύουν, αλλά, πολύ περισσότερο, από το γεγονός ότι σημαδεύει ανεξίτηλα τη σκέψη όποιου το διαβάσει. Η πένα του Simmons υφαίνει ουσιαστικά ένα πνευματικό ταξίδι ανάμεσα στα άστρα και στις δυνάμεις που τα καθοδηγούν, με 7 εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους χαρακτήρες, που αναζητούν, ο καθένας για τους λόγους του, την απάντηση στα μεγαλύτερα (και ταυτόχρονα, τα πιο προσωπικά) ερωτήματα που ταλανίζουν την ανθρωπότητα, ενώ την ίδια στιγμή ένας γαλαξίας καταρρέει υπό το βάρος των συγκρούσεων. Παράλληλα, η μελετημένη μετάφραση του Βασίλη Αθανασιάδη κάνει τον σκληρό, επιστημονικοφανή και συνάμα βαθιά θρησκευτικό λόγο του Simmons προσβάσιμο σε όλους τους αναγνώστες. Αυτό, και το φινάλε του, η Πτώση του Υπερίωνα, είναι οριακά ταρκοφσκικές συλλήψεις που δεν πρέπει να λείπουν από τη βιβλιοθήκη κανενός φίλου του είδους!
Λευκή Πανώλη, Frank Hebert (εκδόσεις Οξύ)
Η φαντασία του ανθρώπου που μας έδωσε το Dune δε θα μπορούσε να ησυχάσει ούτε με αυτό το τεράστιο έπος. Έτσι, ο Frank Hebert έγραψε ένα βιβλίο πνιγηρής επιστημονικής φαντασίας το οποίο, δυστυχώς, φαντάζει πιο επίκαιρο από ότι ίσως θα ελπίζαμε. Το βιοτρομακτικό πλαίσιο που διαμορφώνεται στη Λευκή Πανώλη ξεκινά από την οδύνη ενός ανθρώπου, ο οποίος εξαπολύει έναν ιό που προσβάλει θανάσιμα τις γυναίκες. Η κοινωνία καταρρέει, ενώ πολύ γρήγορα αναδύονται ιδέες και φαινόμενα που μπορεί η δυτική σκέψη να βαυκαλίζεται πως ξεπέρασε, αλλά ποτέ δεν είναι πολύ μακριά…
Οι χαρακτήρες και τα σκηνικά που διαμορφώνονται στη Λευκή Πανώλη είναι οριακά προφητικά, και σε μεγάλο βαθμό τα είδαμε να εκτυλίσσονται με την COVID19. Σε αντίθεση βέβαια με αυτό του βιβλίο, το δράμα της δικής μας πανδημίας ακόμα εξελίσσεται. Από αυτή την άποψη ίσως να έχει ακόμα μεγαλύτερο νόημα η ανάγνωση αυτού του βιβλίου, όχι ως θλιβερής υπενθύμισης της πραγματικότητας, αλλά ως άσκηση λογικής και παρατηρητικότητας της εποχής που ζούμε. Η πένα του Hebert και η ικανότητα να συνδυάζει το υπερβατικό με το κοινωνικό, αμφότερα πάντα γειωμένα στις υλικές συνθήκες που τα παράγουν είναι κάτι που αξίζει την προσοχή μας…
Dune: Οίκος Ατρειδών, Τόμος Α’, Brian Herbert & Kevin J. Anderson – Dev Pramanik (εκδόσεις Anubis)
Το σύμπαν που ύφανε ο Frank Hebert άφησε πολλούς από τους θαυμαστές του να ζητούν απαντήσεις και πληροφορίες για τις καταβολές των ηρώων, αλλά και των θεσμών που το διαμόρφωσαν. Ποιος ήταν πραγματικά ο Οίκος των Ατρειδών, που εξήρε την καταγωγή του από τους μυθικούς αρχαίους Ατρείδες; Το μυθιστόρημα των Brian Herbert, γιου του Frank και του Kevin J. Anderson δίνει κάποιες απαντήσεις, αρκετά χρόνια πριν τα γεγονότα του ομώνυμου Dune. Τώρα, οι φανατικοί φανς της σειράς έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν από το ταξίδι πολιτικής ίντριγκας, θρησκειολογίας και μιας τεράστιας δύναμης που αλλάζει το σύμπαν όταν απελευθερωθεί: την ανθρώπινη θέληση…
Οι Herbert και Anderson, κληρονόμοι των σημειώσεων, αλλά και του πνεύματος του Frank Hebert, καταφέρνουν και επιδίδουν στους χαρακτήρες τους, ειδικά σε αυτούς που γνωρίζουμε από άλλα έργα, την ίδια γνώριμη προσωπικότητα αλλά φωτίζουν και τους τρόπους με τους οποίους αυτή διαμορφώθηκε. Πολύ περισσότερο από ένα απλό prequel, ο Οίκος των Ατρειδών είναι ένα δομικό μέρος του σύμπαντος του Dune, ειδικά με την επική και πανέμορφη εικονογράφηση του Pramanik.
Ιστορία σε Comic
21: Η Μάχη της Πλατείας, Soloup (εκδόσεις Ίκαρος)
Το graphic novel του Soloup αποτελεί την πληρέστερη μεγάλης έκτασης προσπάθεια ενός ελληνικού comic να αφηγηθεί μία απ’ τις σημαντικότερες στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι αποτελεί και το μεγαλύτερο σε όγκο ελληνικό comic μέχρι σήμερα. Όμως πέρα απ’ τον αριθμό των σελίδων του, το graphic novel του Soloup διακρίνεται για την ποιότητα και το βάθος της έρευνας που κρύβονται πίσω απ’ τα καρέ του. Γι’ αυτό και είναι κρίσιμο να αναφερθεί ότι το σενάριο του comic το υπογράφει ο Soloup, όμως προκειμένου να προκύψει το τελικό αποτέλεσμα που θα κρατήσει ο αναγνώστης στα χέρια του, εργάστηκε για χρόνια μία ολόκληρη ερευνητική ομάδα (αποτελούμενη από τις Νατάσα Καστρίτη, Ρεγγίνα Κατσιμάρδου, Παναγιώτα Παναρίτη και Εύη Σαμπανίκου), η οποία μελέτησε αρχεία και πηγές, προκειμένου να εφοδιάσει τον Soloup με εκείνο το απαραίτητο υλικό που του επέτρεψε να τεκμηριώσει επιστημονικά το σενάριο. Το αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό και πρωτόγνωρο για τα ελληνικά comic δεδομένα: Ένα πολυσέλιδο graphic novel που αφηγείται την ιστορία της ελληνικής επανάστασης μακριά από στερεότυπα και μύθους, που αναδεικνύει αποσιωπημένες αλήθειες και ερμηνεύει το παρελθόν με σκέψη αναστοχαστική και ματιά διεισδυτική.
Scary Tales, Πάνος Ζάχαρης (εκδόσεις Jemma Press)
O Πάνος Ζάχαρης είναι γνωστός για τον αιχμηρό και πολιτικό λόγο του, που συνδυάζεται πάντα με καρτουνίστικη αισθητική στα σκίτσα του. Το Scary Tales έρχεται να συνεχίσει στο μοτίβο της προηγούμενης δουλειάς του, του Working Dead. Αυτή τη φορά οι πρωταγωνιστές και οι πρωταγωνίστριες μας είναι τα παιδικά παραμύθια και οι χαρακτήρες τους. Η Χιονάτη, τα τρία γουρουνάκια, η Κοκκινοσκουφίτσα και ο βάτραχος (που ίσως είναι πρίγκιπας, ίσως και όχι), πρωταγωνιστούν μαζί με πολλούς και πολλές ακόμα. Όμως, στις νέες τους περιπέτειες δεν αντιμετωπίζουν την κακιά μάγισσα ή τη σατανική μητριά αλλά τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, τα οποία πανέξυπνα σχολιάζει ο Ζάχαρης μέσα από τους αγαπημένους χαρακτήρες.
Mε καυστικό τρόπο, ο σκιτσογράφος φέρνει μέσα στα κλασικά παραμύθια τους «κακούς» της εποχής μας. Ο μύθος της «νεανικής επιχειρηματικότητας» (που δικαιολογεί το να πεινάει το κοριτσάκι με τα σπίρτα), το επιχείρημα των «δύο άκρων» (που τελικά στηρίζει τον Κακό Λύκο), η πατριαρχία των 7 νάνων αλλά και η απεργία που κάνουν τα γουρουνάκια ενάντια στον Λύκο, είναι μερικοί μόνο από τους επίκαιρους συνδυασμούς που κάνει η φαντασία του Ζάχαρη. Ένα είναι το μόνο σίγουρο: στο τέλος της ιστορίας, δεν μας περιμένει η εύκολη λύση, ο πρίγκιπας με το άσπρο άλογο δεν θα έρθει ξαφνικά για να μας σώσει από αυτές τις τρομακτικά πραγματικές ιστορίες.
Ληστές, Γιώργος Γούσης, Γιάννης Ράγγος (εκδόσεις Polaris)
H πλοκή των Ληστών εκτυλίσσεται στην Ήπειρο των αρχών του 20ου αιώνα και αφορά δύο αδέρφια, τους Ντοβαίους, οι οποίοι, με σκοπό να εκδικηθούν για το φόνο του πατέρα τους, βγαίνουν στην παρανομία και κρύβονται στα βουνά της Ηπείρου. Εκεί θα σχηματίσουν μία ληστρική συμμορία και το όνομα τους θα γίνει ξακουστό στην Ήπειρο, ενώ η χρόνια αδυναμία των Aρχών να τους εντοπίσουν και να τους σταματήσουν θα ταξιδέψει τη φήμη τους μέχρι και στην Αθήνα.
Οι δημιουργοί του comic ασχολούνται με το φαινόμενο της ληστείας, ένα ιστορικό φαινόμενο που είχε σημαντική παρουσία γενικώς στα Βαλκάνια αλλά και στην ελληνική επαρχία. Πρόκειται για ένα περιφερειακό θέμα της ελληνικής ιστορίας όμως με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και είναι πολύ εύστοχη η επιλογή του για μία comic ιστορία που συνδυάζει ηθογραφία, δράση, σκοτεινή ατμόσφαιρα και μία ελληνικού τύπου γουέστερν αισθητική. Επίσης αποτελεί κι ένα θέμα με το οποίο δεν έχει ασχοληθεί αρκετά η ελληνική μυθοπλασία (σε όλες τις μορφές της) και πόσο μάλλον τα ελληνικά comics κι έτσι καθίσταται πρωτότυπο και διαφορετικό.
1800: 5 Μαύρα Καράβια, Θανάσης Καραμπάλιος (εκδόσεις Jemma Press)
Στα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821, στη δημόσια συζήτηση για την επέτειο κυριάρχησε μία εξιδανικευμένη παρουσίαση της περιόδου, ένα ανιστορικό μανιχαϊστικό δίπολο που σκοπό δεν είχε τη γνώση του παρελθόντος αλλά την ανύψωση του εθνικού φρονήματος. Μία υπερ-απλουστευμένη, μυθοποιημένη εκδοχή της ιστορίας που ισοπεδώνει αντιθέσεις και μετατρέπει την ιστορία σε μέτριο παραμύθι. Στον αντίποδα αυτού βρίσκεται το έργο του Θανάση Καραμπάλιου, 1800 που με τα Μαύρα Καράβια φτάνει στον 5ο τόμο της σειράς που διηγείται την περιπέτεια του Δήμου Καραμάνου και της οικογένειάς του.
Η συστηματική ιστορική μελέτη του δημιουργού διαπερνάει το comic, του δίνει ρεαλισμό που εκδηλώνεται σε ένα πλούτο αντιθέσεων. Χαρακτήρες πολυδιάστατοι δρουν μέσα σε ένα σύνθετο σκηνικό, περνούν στη ζωή των κλεφτών και (πλέον) των πειρατών, για να αντιμετωπίσουν κακουχίες και κινδύνους. Δεν πρόκειται για μυθικούς ήρωες αλλά για καθημερινούς ανθρώπους που η ζωή και οι δυσκολίες τους φέρνουν σε οριακές συνθήκες. Το ιστορικά προσεγμένο σενάριο συμπληρώνεται από ένα ρεαλιστικό σχέδιο, με έμφαση στη λεπτομέρεια, με ακρίβεια και προσοχή που σπάνια συναντάμε.
Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου, Αγγελική Δαρλάση- Δημήτρης Μαστώρος (εκδόσεις Μεταίχμιο)
Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου δεν είναι ένα βιβλίο που εξηγεί στα παιδιά τι είναι ο πόλεμος. Είναι ένα βιβλίο που διηγείται σε εμάς πώς φαίνεται αυτός ο αιματηρός παραλογισμός μέσα από τα μάτια ενός αθώου μικρού παιδιού. Πρόκειται για ένα απ’ τα κορυφαία και δημοφιλέστερα έργα της Άλκης Ζέη, υπόδειγμα συνομιλίας της λογοτεχνίας με την ιστορία, του οποίου οι χαρακτήρες μένουν για πάντα χαραγμένοι στο νου μας σε όποια ηλικία κι αν το διαβάσαμε.
Η λογοτεχνική αξία του έργου και η αγάπη τόσων αναγνωστικών γενιών για τον Πέτρο, τη Δροσούλα, το Σωτήρη και τους υπόλοιπους ήρωές του καθιστούν τη διασκευή του σε comic, που κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε ένα απ’ τα πιο αξιοσημείωτα εκδοτικά γεγονότα της χρονιάς που πέρασε.
Η comic διασκευή του «Μεγάλου Περίπατου του Πέτρου» είναι μία πολύ προσεγμένη μεταφορά και παράλληλα ένα comic υψηλών προδιαγραφών, από αυτά που ξεχωρίζουν αμέσως στην -εξαιρετικά ταλαντούχα αλλά συνήθως χαμηλού budget- ελληνική comic σκηνή.
Συγχρόνος Ρομαντισμός
Ανάσες, George Orwell (εκδόσεις Αίολος)
Πριν το 1984 και τη Φάρμα των Ζώων, υπήρχαν οι Ανάσες. Η ανάγκη ενός ανθρώπου πιεσμένου από το ασφυκτικό πλαίσιο ζωής που του επέβαλε ο καπιταλισμός και η συντηρητική κοινωνία, να ζήσει πραγματικά, έστω και για όσο διαρκεί μια ανάσα.
Την ίδια στιγμή ο Orwell δε μας δίνει μια απλή ιστορία κρίσης μέσης ηλικίας (αν και θα είχε και αυτό τη δική του γοητεία όπως και να είχε). Αντίθετα, ο πάντα ανήσυχος πολιτικά συγγραφέας συνδέει αυτή την ασφυξία τόσο με τους εσωτερικούς θεσμούς του καπιταλισμού (οικογένεια, θρησκεία, κοινωνικά στερεότυπα) που καταπιέζουν τη συναισθηματική ζωή του ατόμου όσο και με τους εξωτερικούς (πόλεμος, ανεργία, φτώχεια) που απειλούν πολύ ρεαλιστικά τη φυσική του ύπαρξη. Ο πρωταγωνιστής του, ο Τζορτζ Μπόουλινγκ, βλέπει, πολύ ρεαλιστικά, κάθε πτυχή της ζωής του να τον απορρίπτει.
Οι Ανάσες είναι μια τρομερή ευκαιρία να απολαύσουμε την αφετηρία ενός μεγάλου συγγραφέα και ταυτόχρονα μια ανησυχητικά όμορφη ιστορία.
Daytripper, Fabio Moon – Gabriel Bá (εκδόσεις Οξύ)
Η ιστορία μιας ζωής που τέλειωσε άδοξα, κατάφερε όμως να αγγίξει δεκάδες άλλες. Το πολυβραβευμένο, λυρικό και βαθιά συναισθηματικό Day Tripper, σε σενάριο και σχέδιο των Fabio Moon και Gabriel Bá είναι μια συγκινητική ιστορία για όλες εκείνες τις στιγμές που τις προσπεράσαμε χωρίς να καταλάβουμε πως είναι αυτές που τελικά κάνουν τη ζωή μας ανεκτή και, γιατί όχι, κάποιες φορές υπέροχη.
Την ίδια στιγμή, ο Moon κάνει κάτι το πραγματικά ουσιώδες: μιλά για τους ανθρώπους που σημάδεψαν και σημαδεύτηκαν από τον χαρακτήρα του χωρίς ποτέ να τους εξιδανικεύει, κάτι που είναι πολύ εύκολο να κάνουμε πίσω από τα γυαλιά της νοσταλγίας. Αντίθετα, τους θέτει στο ιστορικό και κοινωνικό τους πλαίσιο, αναγνωρίζει τα λάθη, τις αδυναμίες αλλά και τις πολιτιστικές συνθήκες που τους διαμόρφωσαν με έναν όμως βαθιά λυρικό τρόπο, γνήσιο τέκνο της λογοτεχνικής παράδοσης του μαγικού ρεαλισμού της Λατινικής Αμερικής. Ένα γοητευτικό comic που θα σας κερδίσει από την πρώτη του σελίδα.
Μικρό Ταξίδι σε Δανεικό Χάρτη, Λάζαρος Αλεξάκης (εκδόσεις Αίολος)
Ένα ταξίδι φαντασίας, έρωτα και… ενδοσκόπησης μας έρχεται με τον μαγευτικό λόγο του Λάζαρου Αλεξάκη στο Μικρό Ταξίδι σε Δανεικό Χάρτη με τη λογοτεχνία στον διττό ρόλο του προορισμού και του μέσου.
Σε ένα ακίνητο, λογοτεχνικό road movie, ο αναγνώστης παρασύρεται από την πένα του Αλεξάκη σε μυστηριώδη θαλάσσια ρήγματα, μια πίκρα και απογοήτευση οριακά καρμική και έναν πόνο που τον ζει, όπως και ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, σαν να είναι δικός τους. Ή μήπως, τελικά, όσο βυθίζεται και ο ένας και ο άλλος σε σελίδες που δεν τους ανήκουν ολοκληρωτικά, καταλήγουν να εμβαθύνουν την ίδια τους την κατανόηση και την ενσυναίσθηση;
Ο Αλεξάκης μας ξαναγνωρίζει τον Βερν, ο οποίος φαντάζει πολύ διαφορετικός από ότι τον θυμόμαστε από τα παιδικά μας αναγνώσματα. Και, πιο βασικό, πολύ πιο κοντά στον σύγχρονο άνθρωπο και τα αδιέξοδα που βιώνει στη μοντέρνα αστική θάλασσα. Αναγνωστική πρόταση, αφήστε το βιβλίο αυτό για το τέλος του καλοκαιριού, για όσο είστε στην Αθήνα, για καλύτερο immersion,όσο αναπολείτε τους καλοκαιρινούς έρωτες!
Διηγήματα
Ίσως #1, Ανθολογία (εκδόσεις Οξύ)
Οι ανθολογίες είναι πάντα μια έκπληξη, ένα μείγμα στυλ, προσωπικοτήτων και θεματικών. Μπορεί στις σελίδες της να ξαφνιαστείς και να βρεις τον επόμενο αγαπημένο σου συγγραφέα, κάτι που, στην εποχή της υπερπληροφορίας, είναι μια χαρά από μόνο του. Στο Ίσως #1 τα μέλη της Αθηναϊκή Λέσχη Επιστημονικής Φαντασίας (ΑΛΕΦ) παρουσιάζουν στο αναγνωστικό κοινό έντεκα διηγήματα Ελλήνων συγγραφέων που εξερευνούν τα όρια της ανθρώπινης φαντασίας.
Αρχαία Ιστορία, λαογραφία, διάστημα και επαφές με πλάσματα των εξώτερων διαστάσεων συνθέτουν αυτό το ενδιαφέρον παλίμψηστο αφηγήσεων, το οποίο δεν απευθύνεται μόνο σε σκληρούς φίλους του είδους. Χάρη στην πλαστικότητα και την πολυμορφία του αποτελεί μια πολύ καλή πρόσκληση και ευκαιρία για τους αμύητους να περάσουν επιτέλους το κατώφλι το Αγνώστου… Πράγματι, διαβάζοντας κανείς τα έντεκα διηγήματα της εν λόγω ανθολογίας μπορεί να έρθει σε επαφή με τις διάφορες υποκατηγορίες φανταστικής λογοτεχνίας, κάτι που από μόνο του της δίνει ιδιαίτερη αξία, αφού μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα είδος μυητικού αναγνώσματος για “αρχάριους”.
Covid-19 Sudden Fiction, Ανθολογία, (εκδόσεις Red Noir)
Ο κορωνοϊός επηρέασε τις ζωές μας καθοριστικά. Το δράμα των αμέτρητων θανάτων, ο συνεχής φόβος του κινδύνου της μετάδοσης, η μοναξιά της καραντίνας έγιναν επί μήνες η καθημερινότητα για όλους μας. Πώς θα μπορούσε λοιπόν να μην έχουν επηρεάσει και την καλλιτεχνική δημιουργία;
Οι εκδόσεις Red n’ Noir είχαν την εξαιρετική έμπνευση να δώσουν πάτημα σε δημιουργούς (ερασιτέχνες ή μη) να εκφράσουν τις αγωνίες, τις σκέψεις και τους φόβους τους για αυτή τη νέα κατάσταση. Έτσι έκαναν έναν διαγωνισμό διηγήματος (και comics) με θέμα τον κορονοϊό, και αυτή η ανθολογία είναι το δημιουργικό αποτέλεσμα. Ιστορίες τρόμου οικείου, ψυχοπαθολογικών εκρήξεων, άγχους και όλων των πραγμάτων που πυροδότησε η καραντίνα, παρελαύνουν μπροστά στα μάτια μας, από νέους συγγραφείς, και μας ζητούν να έρθουμε επιτέλους αντιμέτωποι με το τραύμα που άφησε ο εγκλεισμός πίσω του. Τουλάχιστον μέχρι τον επόμενο…
Στον Ιστό, Δημήτρης Τζάνογλος (εκδόσεις Κυψέλη)
Ο λόγος που το βιβλίο του συντάκτη μας Δημήτρη Τζάνογλου είναι εδώ δεν είναι η (ιντερνετική) συγκατοίκησή μας. Η αθηνοκεντρική του αφήγηση, το σασπένς, οι ανατροπές που σκάνε σαν πυροτεχνήματα και η γραφή του, έντονα βιωματική ακόμα και όταν δε μιλά για τον εαυτό του ή την αντρική εμπειρία, θα ήταν λόγοι arketo;i από μόνοι τους.
Την ίδια στιγμή, οι ίδιοι οι χαρακτήρες των διηγημάτων του φαίνεται να μοιάζουν στους αναγνώστες, τη γενιά του Τζάνογλου, τόσο σε συμπεριφορές όσο και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η πανδημία, η μοναξιά, η φτώχεια, ο βιασμός, η θρησκεία, ο μικροαστισμός, η σεξουαλική παρενόχληση και ο σεξισμός, αλλά και το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, στο οποίο αναπτύσσονται οι ανθρώπινες σχέσεις, είναι οι κεντρικοί άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφονται οι ήρωες του, οι οποίοι μοιάζουν πράγματι εγκλωβισμένοι σε έναν αλλόκοτο ιστό, μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Έτσι, η έννοια του ιστού αποκτά, εκτός από την κυριολεκτική και τη μεταφορική του σημασία. Μια γνήσια αστική εμπειρία από την καρδιά μιας σχιζοφρενικής μητρόπολης όπως η Αθήνα γενικά και η Κυψέλη μας ειδικά.
Black Lives Matter
Τα Αγόρια του Νίκελ, Colson Whitehead (εκδόσεις Ίκαρος)
Στα Αγόρια του Νίκελ πρωταγωνιστής είναι ο Έλγουντ ένα φτωχό μαύρο παιδί που μεγαλώνει στη Φλόριντα στο σπίτι της γιαγιάς του στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Παρά τη φτώχια και την κοινωνική περιθωριοποίηση που βιώνει λόγω του χρώματος του δέρματός του, ο Έλγουντ διαπρέπει στα μαθήματά του και με τη βοήθεια ενός καθηγητή του σχολείου του ετοιμάζεται να φοιτήσει στα καλοκαιρινά τμήματα ενός τοπικού κολλεγίου. Όμως από μία απρόσεκτη κίνησή του βρίσκεται στα χέρια των Αρχών και το δικαστήριο τον καταδικάζει σε εγκλεισμό στο αναμορφωτήριο Νίκελ, ένα κολαστήριο για τα μαύρα παιδιά, τα οποία είναι παγιδευμένα σε ένα σισύφειο μηχανισμό που τους απαγορεύει να ολοκληρώσουν τη διαδικασία αναμόρφωσης και να επιστρέψουν στις ζωές τους.
Πρόκειται για μία σκληρή ρεαλιστική ιστορία στην οποία επιβιώνει η σαδιστική βία της εποχής του φυλετικού διαχωρισμού, η οποία συνομιλεί με τα σύγχρονα κινήματα εναντίον του συστημικού ρατσισμού. Ο Whitehead διηγείται ιστορίες για το παρελθόν της Αμερικής, τις οποίες έχουν ανάγκη να ακούσουν οι σύγχρονες μειονότητες και οι υπόλοιποι καταπιεσμένοι των καπιταλιστικών κοινωνιών, που αγωνίζονται για το δικαίωμά τους να «ανασάνουν».
Εξ Αίματος, Octavia E. Butler, (εκδόσεις Αίολος)
Η Octavia E. Butler είναι μια πολύκροτη συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, πολλαπλά βραβευμένη με τα σημαντικότερα βραβεία του είδους, Hugo και Nebula. Εντούτοις, το γνωστότερο μέχρι σήμερα έργο της δεν ανήκει στο είδος της επιστημονικής φαντασίας: το Εξ Αίματος, που κυκλοφόρησε στην Αμερική το 1979, είναι ένα από τα μυθιστορήματα – σημεία αναφοράς της μαύρης λογοτεχνίας, για μια γυναίκα που ταξιδεύει στον χρόνο και βιώνει από πρώτο χέρι τη ζωή κόλαση των μαύρων προγόνων της στα χέρια του λευκού συστήματος εξουσίας.
Η Μπάτλερ είναι τεχνίτρια της γραφής και ξέρει ακριβώς πώς να εμπλέξει τον αναγνώστη στην ιστορία της, αλλά και να κάνει εύκολα κατανοητά όλα όσα θέλει να πει. Εικόνες ωμότητας, βίας, ξυλοδαρμών, μαστιγωμάτων και βιασμών διαδέχονται η μία την άλλη, προκαλώντας το σοκ και την αποστροφή του αναγνώστη, μια αποστροφή όμως καθ’ όλα αναγκαία, τόσο για την αμεσότητα και τη δύναμη της αφήγησης όσο και για τη συνειδητοποίηση της αιματηρής κληρονομιάς του παρελθόντος και της Ιστορίας. Ένα δυνατό ανάγνωσμα που θα σας καθηλώσει.
Κάτι Αστραφτερό, Jaqcueline Woodson (εκδόσεις Πόλις)
Το παρόν του μυθιστορήματος τίθεται στο 2001, όπου παρακολουθείται η ιστορίας μιας ιδιαίτερης μαύρης οικογένειας. Κύριες φιγούρες είναι η Άιρις, που πλέον έχει πατήσει τα τριάντα, και η κόρη της, η Μέλοντι, την οποία έκανε στην τρυφερή ηλικία των δεκαπέντε. Από την αρχή διαφαίνεται μια απόμακρη σχέση μεταξύ των δυο τους, κατά τη διάρκεια της τελετής ενηλικίωσης της Μέλοντι. Μάνα και κόρη φαίνεται πως δεν έχουν καθόλου καλή σχέση με αποτέλεσμα να επηρεάζεται και η υπόλοιπη οικογένεια. Στο βιβλίο μιλούν όλα τα μέλη της οικογένειας σε προσωποπαγή κεφάλαια και έτσι διαφορετικές γενιές ανθρώπων ενώνονται απέναντι στα κοινά προβλήματα και τελικά καταλαβαίνουν η μία την άλλη… υπό τους ήχους της μουσικής.
Η πολυγραφότατη Jaqcueline Woodson παρουσιάζει μυθιστόρημα με πολύ μεγάλη τρυφερότητα και βάθος, στο οποίο θίγει διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα όπως ο ρατσισμός, αλλά και ατομικά, με τα οποία, λίγο ή πολύ, ο περισσότερος κόσμος κάποια στιγμή θα βρεθεί αντιμέτωπος. Και στην ουσία, το Κάτι αστραφτερό δεν είναι τίποτα άλλο από ένα εξαιρετικά καλογραμμένο ταξίδι ενηλικίωσης από τα μάτια τριών διαφορετικών γενεών.
Φεμινιστικά Αναγνώσματα
Αργοναύτες, Maggie Nelson, (εκδόσεις Αντίποδες)
Ένα από τα σημαντικότερα και πιο πολυσυζητημένα βιβλία των τελευταίων ετών, έχοντας κερδίσει ήδη μια θέση στις λίστες με τα 100 καλύτερα βιβλία του 21ου αιώνα του Guardian και του Vulture, ένα instant classic, οι πολύκροτοι Αργοναύτες της 47χρονης Αμερικανίδας πεζογράφου, δοκιμιογράφου και ποιήτριας Μάγκι Νέλσον μεταφράζονται επιτέλους και στα ελληνικά, 5 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία τους, από τη Μαρία Φακίνου για τις εκδόσεις Αντίποδες.
Αυτό που προσπαθεί, και εν τέλει πετυχαίνει στο ακέραιό του, η Νέλσον είναι «να εμπεριέξει το άρρητο στο ρητό», να κοινωνήσει και να καταθέσει, ορατό σε κοινή θέα, το ιδιωτικό και το προσωπικό, για να ανοίξει ανοιχτό και δημόσιο διάλογο, να μετουσιώσει το βίωμα και το απομνημόνευμα σε οικουμενική, μεθεκτή εμπειρία.
Οι Αργοναύτες της είναι ρευστοί, μεταβλητοί, αέναα κινούμενοι στα πλαίσια της ύπαρξης, ένα ταξίδι ταυτότητας, επιθυμίας, σωματικό και πνευματικό, που εκτείνεται εις το διηνεκές όσο «είμαστε ακόμα εδώ, άγνωστο για πόσο ακόμα, φλεγόμενοι από φροντίδα, από το τραγούδι της που ποτέ δεν τελειώνει».
Μη Μιλάς , Christina Dalcher (εκδόσεις Floral Books)
Μόλις 100 λέξεις την ημέρα. Τόσο επιτρέπεται να μιλήσουν οι γυναίκες στο δυστοπικό και συνάμα τόσο, δυστυχώς, επίκαιρο έργο της συγγραφέα και γλώσσολόγου Christina Dalcher. Σε εξαιρετική δύναμη και κατανόηση του μεγάλου ελλείματος επικοινωνίας, προβολής και γενικότερα χώρου που έχει η γυναικεία σκέψη στον συνολικό πολιτισμικό μας zeitgeist (παρά τις ψευδαισθήσεις που μπορεί να έχουμε στα safe spaces μας για το αντίθετο), η Dalcher περιγράφει μια κατάσταση τόσο παρανοϊκή που δεν μπορεί παρά να είναι αλήθεια.
Ταυτόχρονα όμως κάνει κάτι ακόμα πιο σημαντικό: εκτός από την περιγραφή και ανάλυση της κατάστασης, τόσο συναισθηματικά όσο και κοινωνικά, η ίδια η συγγραφέας πλάθει έναν χαρακτήρα δυναμικό και διατεθειμένο να αντισταθεί στον σκοταδισμό. Μια μάχη με κάθε ικμάδα δύναμης ενάντια στον νέο Μεσαίωνα που έρχεται και μια στιγμή τρομερού συγγραφικού και εκφραστικού σθένους, το οποίο φτάνει σε εμάς διαυγές μέσω της μετάφρασης του Δημήτρη Αναστασόπουλου. Μην το σκέφτεστε, ΜΙΛΗΣΤΕ!
Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο, Bernardine Evaristo (εκδόσεις Gutenberg)
Η Evaristo, νικήτρια εξ ημισίας του Booker 2019, συνθέτει ένα πολυσυλλεκτικό ψηφιδωτό θηλυκοτήτων στο σύγχρονο, και όχι μόνο, Λονδίνο, αφηγούμενη τις ιστορίες 12 γυναικών, ιστορίες αυτοτελείς αλλά και διαπλεκόμενες μεταξύ τους και μέσα από αυτές τις ιστορίες των φιλενάδων τους, των μητέρων, των γιαγιάδων και των ερωμένων τους, δημιουργώντας έτσι έναν συνεκτικό ιστό της γυναικείας ύπαρξης. Οι γυναίκες της Evaristo είναι κυρίως μαύρες ή μιγάδες, προέρχονται από όλο το κοινωνικό, ταξικό και σεξουαλικό φάσμα, με κοινό τους χαρακτηριστικό τη ρατσιστική και σεξιστική καταπίεση που όλες έχουν βιώσει. Οι γυναίκες αυτές έχουν βιαστεί, έχουν κακοποιηθεί, έχουν μεγαλώσει σε ιδρύματα ή με γονείς τοξικομανείς, αλλά μία – μία έχουν καταφέρει να επιβιώσουν, να αναδυθούν και να Ζούν, ώστε η συγγραφέας να αφηγηθεί τις ιστορίες τους με αγάπη και τρυφερότητα, σε μια οικουμενική μετουσίωση της γυναικείας εμπειρίας.
Δημιουργεί, έτσι, μια πολύβουη κυψέλη γυναικών, διαφορετικών γενεών, τάξεων και σεξουαλικού προσανατολισμού, που μοιράζονται τον εγγενή πόνο της Γυναικείας Φύσης, αλλά και την κοινή της δύναμη, την ικανότητα να επανεφευρίσκουν τον εαυτό τους, να επιβιώνουν και να αναγεννούνται.
Superhero Comics
Jupiter Legacy, Mark Millar (εκδόσεις Οξύ)
Το Jupiter’s Legacy είναι ένα comic που φέρνει όλα τα αγαπημένα θέματα του Mark Millar στην επιφάνεια. Το πρώτο είναι η διαπλ98οκή των υπερηρώων με τον κόσμο της πολιτικής. Οι υπεράνθρωπες δυνάμεις δεν μπορούν να υπάρξουν πέρα και έξω από τις απαιτήσεις της πολιτικής εξουσίας. Το δεύτερο στοιχείο των κόσμων που στήνει ο Millar είναι η ακραία, gore βία. Είναι και αυτό με τον τρόπο του ένα στοιχείο ρεαλισμού. Όταν συγκρούονται υπερδυνάμεις το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι απλά να πέσει αναίσθητος κάποιος.
Τα παραπάνω συμπληρώνονται ιδανικά με το στυλ του σπουδαίου δημιουργού Frank Quitely (We3, All Star Superman, New X-Men). O Quitely έχει δώσει τα δικά του gore διαπιστευτήρια με υπερήρωες και όχι μόνο και έχει κάποιες μοναδικές δημιουργίες, ειδικά σε comic όπως το We3. Το Jupiter’s Legacy είναι ένα comic υπερηρώων με χαρακτήρες τσακισμένους πολλαπλά και ο Quitely είναι ο ιδανικός για να το αποδώσει από την πρώτη στιγμή. Έτσι λοιπόν έχουμε ένα βαθιά πολιτικό comic, το οποίο θέτει ερωτήματα και προβληματισμούς για τον πυρήνα της αμερικανικής υπερηρωικής συνθήκης, τον ατομικισμό και το πώς ο μεσσιανισμός μπορεί πολύ εύκολα να εξοκείλει στον ολοκληρωτισμό…
Doomsday Clock, Geof Jones (εκδόσεις Αnubis)
Mια συνάντηση κορυφής μεταξύ του παραδοσιακού σύμπαντος της DC και των χαρακτήρων του αριστουργηματικού Watchemen, η οποία ήταν στα σκαριά εδώ και πολλά χρόνια, ολοκληρώνεται στο Doomsday Clock.
Μένοντας πιστοί στην παράδοση της ανατροπής των συμβάσεων, οι δημιουργοί του Doomsday Clock δεν μας δίνουν μία τυπική συνάντηση ηρώων. Το πιο σημαντικό βέβαια είναι τα κοινά σημεία ανάμεσα στα δύο σύμπαντα. Η ένταση και η απειλή της καταστροφής δεν απουσιάζει ούτε από τον κόσμο των υπερηρώων. Η «θεωρία των μετανθρώπων» έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής και, σύμφωνα με αυτή, οι περισσότεροι υπερ-ήρωες έχουν εμφανιστεί στις ΗΠΑ γιατί το αμερικανικό κράτος διεξάγει πειράματα και συγκεντρώνει έναν στρατό με υπερ-δυνάμεις ώστε να ισοπεδώσει τους αντιπάλους του. Η ένταση ανάμεσα σε διαφορετικά γεωπολιτικά στρατόπεδα (ΗΠΑ vs Ρωσία/Ιράν) ανεβαίνει και οι υπερήρωες, παρά τις καλές προθέσεις τους, αποτυγχάνουν να εξομαλύνουν την κατάσταση.
Όλα αυτά θυμίζουν φυσικά σε μεγάλο βαθμό το σενάριο των Watchmen, το οποίο ο σεναριογράφος Geoff Johns προσπαθεί να προσαρμόσει στις νέες συνθήκες, αναμειγνύοντας ζητήματα πόλωσης «νέου τύπου», fake news και ψηφιακές ειδήσεις, με σαφείς βολές προς τον Trump αλλά και την ευρύτερη διχόνοια εντός της αμερικανικής κοινωνίας και παγκοσμίως. Υπό αυτή την έννοια, το Doomsday Clock είναι ένα βαθιά πολιτικό comic που εκφράζει τις απόψεις και τις ανησυχίες των δημιουργών του και προσπαθεί να επικοινωνήσει με το πνεύμα της εποχής μας.
Amazing Spider-man: Red Goblin, Dan Slots (εκδόσεις Οξύ)
To αντίο του επί 12 συναπτά έτη σεναριογράφου του Spider-Man, Dan Slots, στον ήρωα του είναι ένα μεγαλεπήβολο showdown εναντίον της μείξης δύο από τους πιο ισχυρούς εχθρούς του: του Norman Osborn (AKA Green Goblin) και του Carnage Symbiote, όπου μαζί φτιάχνουν τον οριακά ασταμάτητο Red Goblin.
Έξυπνες ιδέες, πληθωρικό σενάριο και διάθεση πρωτοτυπίας είναι τα χαρακτηριστικά αυτού του ιδιαίτερου comic.
Αισθητικά παραμένει σε υψηλό επίπεδο, πιθανώς υπόδειγμα, από το εξώφυλλο μέχρι την τελευταία σελίδα, για το πώς παρουσιάζεις μία πολυσέλιδη ιστορία. Η επόμενη μέρα είναι ανοιχτή για τον Spider–Man αλλά και πολύ απαιτητική για όποιον ή όποια τον αναλάβει.
Justice League Εναντίον Suicide Squad, Joshua Williamson (εκδόσεις Αnubis)
Με ένα action packed σενάριο και εκρηκτικό σχέδιο, το Justice League Vs Suicide Squad καταφέρνει να μας δώσει κάτι παραπάνω από ωμή υπερηρωική βία.
Ως συγγραφέας ο Williamson ξέρει τα κατατόπια γύρω από τους χαρακτήρες που έχει να διαχειριστεί και προσπαθεί, παρά το ευμέγεθες πλήθος τους, να δώσει μερικές στιγμές στον καθένα, ειδικά στα ζευγάρια κακών- ηρώων που έχουν τη δική τους ιστορία, όπως ο Batman και η Harley Quin, αμφότεροι κομβικά μέρη των ομάδων τους, αλλά και ο Flash με τον πάντα απολαυστικό και comic relief-y Captain Boomerang.
Έτσι έρχεται στον αναγνώστη πολύ φυσικά η σκέψη ότι οι φαινομενικά αντίθετοι χαρακτήρες ουσιαστικά «δε διαφέρουν και τόσο» και, πολύ περισσότερο, τελικά (εξ)υπηρετούν την ίδια (αστική) νομιμότητα, οι ήρωες ως σύμβολα της και οι villains ως πιόνια της, αφού, παρά τις σχέσεις μεταξύ τους, δεν εξεγείρονται ποτέ ουσιαστικά, επιδεικνύοντας έναν ιδιότυπο ιδρυματισμό. Σίγουρα μια δυνατή προσθήκη για τη βιβλιοθήκη σας!
Venom, Donny Cates, (εκδόσεις Οξύ)
Ο Cates συνεχίζει την στροφή του Venom, ο οποίος έχει μετατραπεί από villain σε anti-hero, μέσω του Brock. Μόνο που αυτή τη φορά ο Cates βάζει τον χαρακτήρα του αντιμέτωπο με έναν πανίσχυρο villain, πολύ πιο δυνατό από αυτούς που έχει συνηθίσει να αντιμετωπίζει ο Brock.
Μάλιστα, σε αυτή τη μάχη ο Venom μειονεκτεί, αφού μπορεί να χρησιμοποιήσει το symbiote ως πλεονέκτημα, αλλά και ο εχθρός του έχει τις ίδιες δυνάμεις και μάλιστα σε πολλαπλάσιο βαθμό. Κατά συνέπεια, ο Venom του Cates ξεκινάει μια μάχη μεταξύ symbiotes, ενάντια στον πιο ισχυρό χαρακτήρα του είδους τους, τον αυτοαποκαλούμενο God of symbiotes!
Το Venom αποκαλύπτει άλλη μια φορά το ταλέντο του Cates, του οποίου οι ιστορίες ξεχωρίζουν ανάμεσα στη μετριότητα στην οποία κινείται η μεγάλη πλειοψηφία των σημερινών τίτλων της Marvel.
Invincible, Robert Kirkman (εκδόσεις Image)
THINK MARK, THINK!
Μία από τις καλύτερες σειρές με υπερήρωες που βγήκε φέτος βασίζεται σε αυτό το τρομερά βίαιο αλλά καυστικά αληθινό κόμικ του 2003, δια χειρός του εμβληματικού πλέον Robert Kirkman (Walking Dead, Οblivion Song, Outcast). Και είναι εξαιρετικό όχι μόνο λόγω των χαρακτήρων και της απολαυστικής (και υπέρμετρης βίας) που υπάρχουν στις (τρομακτικά πολλές) σελίδες του. Είναι εξαιρετικό γιατί καταφέρνει και συνδέει αυτή τη βία με πραγματικά κοινωνικά/ προσωπικά/ οικογενειακά προβλήματα. Το αίμα που ρέει δεν είναι χωρίς αντίκρισμα. Αφήνει πίσω του κενά και τραύματα, τα οποία πολύ δύσκολα γιατρεύονται.
Την ίδια στιγμή η ίδια η δημιουργία του κόμικ αυτού είναι και ένα αιχμηρό σχόλιο σάτιρας ενάντια στις «μεγάλες βιομηχανίες» παραγωγής υπερηρωικών συμπάντων, σε καλλιτεχνικό και πρακτικό επίπεδο (άσχετο που ορισμένες φορές καταφεύγει ακριβώς στα ίδια τεχνάσματα που κοροϊδεύει). Σε κάθε περίπτωση, δώστε μια ευκαιρία στο Invincible, τουλάχιστον για να αποφύγετε τα spoiler για τη δεύτερη σεζόν του!
Justice League vol 1: H Oλότητα, Tynion VI – Scott Snyder (εκδόσεις Oξύ)
Μετά τα επικά γεγονότα του Dark Nights Metal και το No Justice, το σύμπαν της DC άλλαξε για πάντα. Ο Batman, o Superman, o Aquaman, ο Flash και πολλοί και πολλές ακόμα, ενώνονται ξανά μετά από πολύ καιρό. Η νέα πρόκληση ακούει στο όνομα Ολότητα, η συγκεντρωτική ουσία της μυστικής πηγής όλων των πραγμάτων. Απέναντι τους θα βρεθεί η Legion of Doom, στήνοντας ακόμα μία κλασική υπερηρωική σύγκρουση που εκτείνεται δεκαετίες.
Ο σεναριογράφος Scott Snyder, γνωστός για το έργο του στο Batman, δοκιμάζει αυτή τη φορά τον εαυτό του σε ένα διαφορετικό πλαίσιο, μακριά από το σκοτεινό Γκόθαμ και γυρνάει σε μία ιστορία κοσμικών διαστάσεων που επεκτείνει τη μυθολογία του σύμπαντος της DC, την ίδια στιγμή που μας φέρνει σε γνώριμα μονοπάτια, αξιοποιώντας τη νοσταλγία για μία κλασική σύγκρουση καλού-κακού. Ο Jim Cheung στο σχέδιο αποτελεί εγγύηση για μία επική ιστορία, για πολλά καρέ που εντυπωσιάζουν και μένουν στη μνήμη των αναγνωστών.
House of X – Jonathan Hickman (εκδόσεις Anubis)
Στα κόμικ τον τελευταίο ενάμιση χρόνο «αναστήθηκαν» όλοι οι εμβληματικοί μεταλλαγμένοι που είχαν πεθάνει τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια (Jean Grey, Professor X, Wolverine, Cyclops), ωστόσο κανένας δημιουργός δεν έχει καταφέρει ακόμα να αξιοποιήσει αυτό το ρόστερ, που έχει τόση ιστορία και τόσες δυνατότητες, όπως θα δούμε παρακάτω. Το πρώτο εξάμηνο του 2019 είχαμε μία μεταβατική περίοδο με το Age of X-Man, που ήταν ένα ακόμα αδιάφορο event, το οποίο, ωστόσο, έχει τη δική του χρησιμότητα αφού έκανε μία επανεκκίνηση των X-Men και μας έφερε στο House of X. Πλέον, ως δημιουργός αναλαμβάνει ο Jonathan Hickman (Fantastic Four, Infinity, SecretWars), στον οποίο μπορούμε να αναφερόμαστε και ως «ο τελευταίος άνθρωπος που έγραψε εξαιρετικά κόμικ των Avengers» με το New Avengers του 2013. Η επιλογή να αναλάβει ο Hickman το σενάριο για το House of X-και τον συνοδευτικό τίτλο Powers of X-δικαιώθηκε απόλυτα.
Το House of X στηρίζεται στην κλασική απειλή των μεταλλαγμένων από τους ανθρώπους και την αίσθηση ότι, αργά ή γρήγορα, οι εντάσεις, το μίσος και η έχθρα θα οδηγήσουν στην πλήρη εξόντωση κάθε μεταλλαγμένου, κάθε διαφορετικού, καθώς όλοι θα θεωρηθούν απειλή. Όλα τα σχέδια για την επιβίωση των μεταλλαγμένων δοκιμάστηκαν και απέτυχαν: η αρμονική συνύπαρξη με τους ανθρώπους (Xavier), η εξόντωση τους (Magneto), μορφές τρομοκρατίας (Cyclops μετά το 2013), ακόμα και η προσπάθεια για ένα ξεχωριστό έθνος μεταλλαγμένων που θα ζει ειρηνικά και σε απομόνωση (Genosha). Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, με μικρότερες ή μεγαλύτερες ευθύνες των X-Men, πάντα οι μεταλλαγμένοι βρίσκονται στο στόχαστρο δολοφονικών ρομπότ, εξτρεμιστικών ομάδων, ακόμα και του ίδιου του αμερικανικού κράτους. Αυτή τη φορά, χρειάζεται κάτι διαφορετικό.
Γενικές Γνώσεις
H Ιστορία της Χειραψίας, Ella Al-Shamahi (εκδόσεις Βrainfood)
O κορονοιός μας στέρησε την ανθρώπινη επαφή και τη δυνατότητα γνωριμίας με άλλους ανθρώπους. Μαζί με αυτή, χάθηκε και το βασικότερο σύμβολο της, η χειραψία, μια κίνηση τόσο απλή που δε την σκεφτόμασταν καν. Και όμως, ο συμβολισμός της χειραψίας είναι κάτι οριακά πανανθρώπινο, με χιλιάδες χρόνια ιστορία πίσω του. Η ανθρωπολόγος Ella Al-Shamahi μας παίρνει λοιπόν από το χέρι και μας ξεναγεί, με λόγο καθαρό και απόλυτα στηριγμένο στις κοινωνιολογικές της έρευνες, στην ιστορία του πιο άδοξου θύματος της πανδημίας.
Πώς και επικράτησε έναντι άλλων, πιο πικάντικων χαιρετισμών, όπως το φιλί; Και κυρίως, ποιο θα είναι το μέλλον της, τώρα που διεπαφή με τον πλησίον μας γίνεται κάτι που απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τις συνήθειες μας. Μέσα σε αυτά τα παράδοξα που ζούμε, η υπενθύμιση ενός τόσο δομικού συστατικού της κοινωνικής μας ζωής είναι σίγουρα κάτι που αξίζει τον χρόνο μας…
Χάρτες, Αλεξάντρα Μιζελίνσκα και Ντάνιελ Μιζελίνσκι (εκδόσεις Πατάκη)
Οι «Χάρτες» με μία πρώτη ματιά θυμίζουν τους Γεωγραφικούς Άτλαντες που αγοράζαμε στο σχολείο για το μάθημα της Γεωγραφίας. Όμως σε αντίθεση με εκείνους, οι «Χάρτες» μας ταξιδεύουν σε διάφορα μέρη της Γης μέσα από μία υπέροχη εικονογράφηση, πολύχρωμη και παιχνιδιάρικη.
Οι δημιουργοί του τόμου, οι Πολωνοί Αλεξάντρα Μιζελίνσκα και Ντάνιελ Μιζελίνσκι, μας ταξιδεύουν μέσα από 59 μεγάλους χάρτες σε 6 ηπείρους και 50 χώρες, γεμίζοντας κάθε έναν από τους χάρτες τους με πλούσιες πληροφορίες για τον κάθε τόπο, για την ιστορία του, για τη χλωρίδα και την πανίδα του και τον πολιτισμό του. Απευθυνόμενοι σε μικρούς και μεγάλους, επιχειρούν να συγκεντρώσουν όλες εκείνες τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για μία πρώτη γνωριμία με τον τόπο, τον οποίο μας παρουσιάζουν. Είναι προφανές όμως ότι έχουν κάνει ενδελεχή έρευνα για κάθε χώρα που συμπεριέλαβαν στον τόμο τους, όσο μικρή κι απόμακρη (απ’ την Ευρώπη) κι αν είναι αυτή.
Ο Κανίβαλος, Didier Daeninckx (εκδόσεις Οpposito)
Η Νέα Καληδονία είναι ένα νησί στα δυτικά της Αυστραλίας όπου κατοικεί η φυλή των Κανάκ. Λόγω της ανακάλυψης νικέλιου στα εδάφη της, στα μέσα του 19ου αιώνα προσαρτήθηκε από τη Γαλλία, ενώ στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε και ως φυλακή για τους εξεγερμένους της Παρισινής Κομμούνας. Οι Κανάκ περιθωριοιποιήθηκαν από την αποικιοκρατία η οποία, το 1931, έφτασε στο σημείο να πάρει 111 Κανάκ από τη γη τους και να τους φέρει στη Διεθνή Αποικιακή Έκθεση του Παρισιού. Εκεί τους έκλεισαν μέσα σε κλουβιά και τους ανάγκασαν να παριστάνουν τους άγριους κανίβαλους για να ικανοποιήσουν την περιέργεια των καλεσμένων στην έκθεση. Αυτό το πραγματικό γεγονός αποτελεί το ιστορικό πλαίσιο του Κανίβαλου.
Η μυθοπλασία ξεκινάει με τον αιφνίδιο θάνατο των κροκόδειλων Έκθεσης, καθώς οι υπεύθυνοι θα ανταλλάξουν μερικούς Κανάκ με τον ζωολογικό κήπου του Βερολίνου. Έτσι, ο πρωταγωνιστής μας Γκοσενέ θα χωριστεί από την αγαπημένη του Μινόε. Πενήντα χρόνια μετά, ανάμεσα στις ένοπλες συγκρούσεις στη Νέα Καληδονία, ο Γκοσενέ, ηλικιωμένος πια, διηγείται στους νέους αντάρτες που προστατεύουν ένα οδόφραγμα την περιπέτεια του στον κόσμο των “πολιτισμένων”. Ο Didier Daeninckx με ευαισθησία, υποδόριο χιούμορ και αποφεύγοντας τις οριενταλιστικές ευκολίες, διηγείται μία περιπέτεια που φέρνει στο φως τις πιο βάρβαρες πλευρές της αποικιοκρατίας.